Giáo án Khúc tráng ca nhà giàn Ngữ Văn 12 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT…… : KHÚC TRÁNG CA NHÀ GIÀN (Xuân Ba) I. MỤC TIÊU 1. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học: Biết chủ động, tích cực thực hiện những
nhiệm vụ của bản thân trong học tập.
- Năng lực giao tiếp, hợp tác: Biết chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao nhiệm vụ.
2. Năng lực đặc thù
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của nhật kí, phóng sự, hồi kí
như tính phi hư cấu và một số thủ pháp nghệ thuật; miêu tả, trần thuật; sự
kết hợp chi tiết, sự kiện hiện thực với trải nghiệm của người viết,… trong
việc thể hiện chủ đề, tư tưởng, thông điệp của tác phẩm.
- Đánh giá được tác động của tác phẩm đối với người đọc và tiến bộ xã hội. 3. Về phẩm chất
Kính trọng và biết ơn những người có công với đất nước; sống nhân ái,
có lí tưởng và ý thức sâu sắc về chủ quyền quốc gia, về tương lai của dân tộc.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục đích: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được,
huy động tri thức nền, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b. Nội dung: HS dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV cho HS xem video và trả lời câu hỏi:
Em có suy nghĩ gì về tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong thời chiến
và trong cả thời bình?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân cùng trả lời câu hỏi.
- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời câu hỏi.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, có thể phản biện nếu thấy không đúng.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: HS tự do phát biểu ý kiến của mình.
- GV dẫn dắt vào bài học mới: Thế hệ trẻ chúng ta được may mắn sinh ra
trên đất nước bình yên, sạch bóng quân thù, được tự hào về những trang
sử vàng quá khư hào hùng, bi tráng. Bác Hồ kính yêu đã từng dặn:
“Ngày xưa ta có đêm, có rừng. Ngày nay ta có ngày, có trời, có biển. Bờ
biển nước ta dài, tươi đẹp. Ta phải biết giữ gìn và phá huy nó”. Biển đảo
là một phần máu thịt của Tổ quốc, vì vậy có muôn vàn trái tim ngày đêm
hướng về biển đảo, dành tình yêu cho những người lính biển. Và đó cũng
là lí do vì sao chúng ta đến với bài học ngày hôm nay – Khúc tráng ca
nhà giàn của tác giả Xuân Ba để thêm một lần hướng về biển đảo yêu
thương của tổ quốc.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
a. Mục tiêu: Giúp HS chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đọc hiểu văn
bản, hướng dẫn đọc và rèn luyện các chiến thuật đọc.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến .
c. Sản phẩm: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
NV1: Tìm hiểu tác giả 1. Tác giả
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Nhà báo Xuân Ba, tên thật là
- Yêu cầu HS: Trình bày ngắn gọn Trịnh Huyên, sinh năm 1954 tại
thông tin về tác giả Xuân Ba.
thôn Việt Yên, xã Vĩnh Hùng,
huyện Vĩnh Lộc, tình Thanh Hóa.
- Ông tốt nghiệp khoa Văn – Đại
học Tổng hợp Hà Nội cuối năm 1976.
- Năm 1977, ông về báo Tiền
Phong và công tác suốt từ đó đến nay.
- Ông trở thành Hội viên Hội Nhà
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
văn Việt Nam năm 1998 (Nhà văn
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
Nguyễn Khải giới thiệu).
- Từ phần chuẩn bị ở nhà, HS thảo
- Các tác phẩm chính (Tập sách
luận theo nhóm đôi, bổ sung những chi tiết còn thiếu.
Phóng sự - Bút ký văn học): - GV quan sát, hỗ trợ HS.
+ Mọi linh hồn đều được đưa tiễn
Bước 3: Trao đổi, thảo luận báo (NXB Hội Nhà văn, 1991); cáo
+ Vẫn phải tin vào những giọt - GV gọi 2 HS phát biểu
nước mắt (NXB Văn học, 1995)
Bước 4: Đánh giá kết quả thực  Tên tuổi của Xuân Ba gắn liền hiện
với những thiên phóng sự, ký sự
- GV nhận xét và đưa ra kết luận.
đường trường lẫn chân dung nhân
vật. Ông cũng được nhiều người ví
là “Vũ Trọng Phụng trong thể loại
NV2: Tìm hiểu văn bản phóng sự”.
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 2. Văn bản - Yêu cầu HS: a. Thể loại
+ Nêu một vài thông tin chính về văn Văn bản Khúc tráng ca nhà giàn bản.
thuộc thể loại phóng sự.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ tác
- Từ phần chuẩn bị ở nhà, HS thảo Trích trong Tuyển tập phóng sự:
luận theo nhóm đôi, bổ sung những Những cự li thương mến (NXB chi tiết còn thiếu. Thanh niên, Hà Nội, 2013). - GV quan sát, hỗ trợ HS.
c. Phương thức biểu đạt
Bước 3: Trao đổi, thảo luận báo Kết hợp giữa miêu tả và trần thuật cáo d. Bố cục - GV gọi 2 HS phát biểu Gồm 4 phần:
Bước 4: Đánh giá kết quả thực + Phần 1: Từ đầu đến “Những Đại hiện
Hùng”: Những cái nhìn của tác giả
- GV nhận xét và đưa ra kết luận. về khu vực Ba Kè.
+ Phần 2: Tiếp đến “dập dềnh theo
tàu hồi lâu”: Những cán bộ chiến