Giáo án Quyền năng của người kể chuyện Ngữ văn 10 Kết nối tri thức

TIẾT…. VĂN BẢN ĐỌC
DƯỚI BÓNG HOÀNG LAN Thạch Lam I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
- Một số đặc điểm của loại truyện ngắn có cốt truyện đơn giản; người kể chuyện ngôi thứ ba. 2. Năng lực
2.1. Năng lực chuyên biệt
- Nhận biết và hiểu được đặc điểm cơ bản về một loại truyện ngắn có cốt truyện đơn giản,
chỉ xoay quanh những sự kiện bình thường trong cuộc sống nhưng giàu sức gợi nhờ cách
diễn tả các trạng thái tình cảm nhẹ nhàng mà tinh tế, sâu sắc của con người.
- Đánh giá được vai trò, quyền năng của người kể chuyện ngôi thứ ba và điểm nhìn của người kể chuyện. 2.2. Năng lực chung
Năng lực giao tiếp và hợp tác thể hiện qua hoạt động nhóm và trình bày kết quả thảo luận. 3. Phẩm chất:
- Yêu thương và có trách nhiệm đối với con người và cuộc sống.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị
- Máy tính, máy chiếu, bảng, phấn 2. Học liệu
- Kế hoạch bài dạy, SGK, SGV, SBT
- Video, tranh ảnh minh hoạ về nhà văn Thạch Lam.
- Phiếu học tập theo nhiệm vụ đọc.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
1. Mục tiêu: HS xác định được vấn đề đặt ra của bài học, sẵn sàng tâm thế tìm hiểu bài.


2. Nội dung: HS kể tên một truyện hoặc một bộ phim có nhân vật thực sự là người uy
quyền, chia sẻ ấn tượng về nhân vật.
3. Sản phẩm: Chia sẻ của HS
4. Tổ chức thực hiện
Tổ chức hoạt động
Sản phẩm dự kiến
Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập - Câu trả lời của HS.
GV định hướng cho HS tạo tâm thế qua hai - HS sẵn sàng tâm thế vào bài. câu hỏi:
+ Với cảnh vật xung quanh và với những
người thân yêu, kỉ niệm nào mỗi khi nhớ
lại, bạn thấy thật ấm áp, dễ chịu? Nếu
được yêu cầu kể lại, bạn sẽ kể như thế nào?
+ Đã bao giờ bạn có nhu cầu được sống
chậm lại để cảm nhận sâu sắc hơn ý nghĩa
của những điều vốn rất bình dị hằng ngày?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS suy nghĩ, ghi nhanh một số từ khóa liên
quan đến kỷ niệm sâu sắc về những người thân.
HS thảo luận theo nhóm về cách lựa chọn
âm thế sống trong bối cảnh thực tại sôi
động, gấp gáp hiện nay
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện
nhiệm vụ học tập
- 3-4 HS đại diện nhóm trả lời, các nhóm
khác theo dõi, bổ sung (nếu có).
Bước 4: Nhận xét, kết luận


- GV tổng hợp câu trả lời của HS, nhận xét
khái quát, dẫn dắt vào bài.
HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
2.1. Đọc – tóm tắt văn bản 1. Mục tiêu
- Trình bày được những thông tin cơ bản về tác giả Thạch Lam và tác phẩm “Dưới bóng hoàng lan”
- Xác định bố cục truyện.
2. Nội dung: HS đọc văn bản trong SGK, thực hiện yêu cầu của GV
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
4. Tổ chức thực hiện
Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập
I. Đọc – tìm hiểu chung
- GV giao nhiệm vụ đọc và tóm tắt truyện 1. Tác giả
bằng sơ đồ, lập hồ sơ tác giả, tác phẩm cho - Tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh HS ở giờ học trước.
(sau đổi thành Nguyễn Tường Lân), sinh
- GV hướng dẫn HS cách đọc một số đoạn, ra và lớn lên ở Hà Nội.
theo dõi phần tóm tắt tác phẩm trong SGK. - Là một trong những cây bút chủ chốt của
- GV nêu yêu cầu: đọc, tóm tắt, xác định bố Tự lực văn đoàn. cục của truyện.
- Ngòi bút của ông thường hướng về cuộc
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
sống của những người dân nghèo nơi phố
- HS đọc thầm văn bản, 2-3 HS đọc to một
huyện, những trí thức bình dân; thể hiện số đoạn.
niềm cảm thương kín đáo mà sâu sắc.
- HS đọc, tóm tắt nội dung, xác định bố cục - Truyện của ông có cốt truyện đơn giản, truyện.
lời văn trong sáng, giản dị, giàu chất thơ.
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện 2. Tác phẩm
nhiệm vụ học tập
a. Thể loại: Truyện ngắn
- 1-2 HS trình bày sơ đồ đọc , hồ sơ tác giả, b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: In tác phẩm,
trong Tuyển tập Thạch Lam


- Những HS khác theo dõi, nhận xét.
c. Bố cục tác phẩm
Bước 4: Nhận xét, kết luận
- Đoạn 1, từ câu mở đầu đến “Ðể bà hái
GV nhận xét tổng quát, dẫn dắt chuyển
mấy lá rau nấu canh ăn cho mát“: cảm xúc sang nội dung tiếp theo.
của Thanh khi trở về nhà bà và những biểu
hiện tình cảm của bà dành cho cháu.
- Đoạn 2, từ “Bà cụ đi ra” đến “Chàng đến
trường kỉ ngồi ở bên đèn”: Thanh gặp lại
Nga – người bạn gái thuở ấu thơ – và sự
chớm nở tình cảm giữa đôi bạn trẻ.
- Đoạn 3, từ “Sáng hôm sau, Thanh đã
phải lên tỉnh” đến “cô lại giắt hoàng lan
trong mái tóc để tưởng nhớ mùi hương”:
Thanh ra đi, cảm thấy trong lòng trỗi dậy
một niềm vương vấn về Nga.
2.2. Khám phá văn bản 1. Mục tiêu
- Nhận biết, phân tích được các yếu tố cơ bản của truyện: nhân vật, vai trò của người kể
chuyện, lời kể và lời nhân vật,…
- Phân tích và đánh giá được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo mà người viết thể
hiện qua văn bản; phát hiện được các giá trị đạo đức, văn hoá từ văn bản.
2. Nội dung: HS đọc văn bản trong SGK, thực hiện các nhiệm vụ đọc theo yêu cầu của GV
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS, phiếu học tập.
4. Tổ chức thực hiện
1. Hướng dẫn HS tìm hiểu Nhân vật của II. Khám phá văn bản đoạn trích
1. Vai trò của người kể chuyện
1.1. Tìm hiểu Vai trò của người kể
- Truyện Dưới bóng hoàng lan được kể chuyện
bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba;