Giáo án Tràng giang Ngữ Văn 12 Chân trời sáng tạo

TIẾT…… : TRÀNG GIANG (Huy Cận) I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- HS nhận biết được cấu tứ độc đáo của bài thơ gắn với việc xây dựng hai hệ thống
hình ảnh chuyển hóa luân phiên từ gần đến xa, từ cụ thể đến trừu tượng từ gợi cảm
xúc trần thế đến cảm xúc vũ trụ.
- HS cảm nhận được vẻ đẹp riêng của một bài thơ có yếu tố tượng trưng, chia ra và
phân tích được sự hiện diện của các yếu tố ấy trong bài Tràng Giang.
- HS phân tích được những đặc điểm của ngôn ngữ văn học thể hiện qua cách dùng
từ ngữ và xây dựng hình ảnh trong bài thơ Tràng giang.
- HS đồng cảm được với tâm trạng, cảm xúc suy nghiệm của nhà thơ về cuộc đời
và về các mối tương quan như: con người – vũ trụ, hữu hạn – vô hạn, hữu hình – vô hình 2. Về năng lực a. Năng lực chung
- Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
- Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà.
- Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản.
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Tràng giang và tác giả Huy Cận..
- Năng lực nhận biết, phân tích một số yếu tố của thơ lãng mạn (Thơ mới). 3. Về phẩm chất
- Giáo dục cho học sinh tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước.
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục đích: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm
thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b. Nội dung: HS dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
GV đặt câu hỏi gợi mở: Cảnh đất trời mênh mông lúc chiều tà thường có ý nghĩa
đặc biệt đối với thi nhân. Em hãy nêu một số câu thơ mà em biết có nói về cảnh hoàng hôn.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời một số HS trả lời câu hỏi
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập GV đưa ra gợi ý:
Quê hương khuất bóng hoàng hôn
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai?
( Thôi Hiệu - Hoàng Hạc Lâu)
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen lá đá chen hoa
( Bà Huyện Thanh Quan – Qua Đèo Ngang)
GV dẫn dắt vào bài: “Buồn thương, sầu não là âm hưởng chính khiến Lửa Thiêng
như bản ngậm ngùi dài. Tập thơ dằng dặc một nỗi buồn nhân thế, một nỗi đau đời.
Nhà thơ đã gọi dậy cái hồn buồn của Ðông Á,…đã khơi lại cái mạch sầu mấy
nghìn năm vẫn ngấm ngầm trong cõi đất này (Hoài Thanh). Nỗi buồn như kết quả
của quá trình lắng nghe tinh tế nhịp tuần hoàn vũ trụ và nỗi ngậm ngùi nhân gian.
Ðó là tấm lòng …tủi nắng sầu mưa. Cũng đất nước mà nặng buồn sông núi..
Trong bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về bài Tràng giang.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
a. Mục tiêu: Giúp HS chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đọc hiểu văn bản,
hướng dẫn đọc và rèn luyện các chiến thuật đọc.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến .
c. Sản phẩm: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
* NV1: Tìm hiểu tác giả 1. Tác giả
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Huy Cận ( 1919 -2005) tên khai sinh
- Yêu cầu HS: Trình bày ngắn gọn là Cù Huy Cận.
thông tin về tác giả Huy Cận.
- Quê quán: Xã Ân Phú – huyện Vũ
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. Quang – Hà Tĩnh.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- Ông là một trong những nhà thơ tiêu
- Từ phần chuẩn bị ở nhà, HS thảo luận biểu nhất của phong trào Thơ mới và
theo nhóm đôi, bổ sung những chi tiết cũng là một cây bút có nhiều đóng góp còn thiếu.
xuất sắc cho nền thơ Cách Mạng Việt - GV quan sát, hỗ trợ HS. Nam từ sau năm 1945.
Bước 3: Trao đổi, thảo luận báo cáo
- Thơ ông giàu chất suy tưởng, tràn đầy - GV gọi 2 HS phát biểu
cảm xúc về vũ trụ luôn thể hiện khao
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
khát hòa điệu với cuộc đời và tạo vật.
- GV nhận xét và đưa ra kết luận.
Tiếp thu đồng thời tinh hoa của nền thơ
truyền thống phương Đông và nền thơ
Pháp, Huy Cận đx tạo ra được sự cân
bằng hiếm có giữa vẻ đẹp cổ điển và vẻ
đẹp hiện đại giữa chất lãng mạn và chất tượng trưng.
- Tác phẩm chính của ông gồm có: Lửa
thiêng (1940), Trời mỗi ngày lại sáng
(1958), Đất nở hoa (1960), Bài thơ
cuộc đời (1963), Hai bàn tay em
(1967), Ngôi nhà giữa nắng (1978),
* NV2: Tìm hiểu văn bản
Hạt lại gieo (1984), Nước triều đông
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
( thơ song ngữ Việt – Pháp 1994).
- GV gọi HS đọc văn bản: đọc giọng 2. Văn bản to, rõ ràng và lưu loát.
- Bài thơ Tràng giang nằm trong tập
- GV yêu cầu HS quan sát và trả lời:
Lửa thiêng. Đây là bài thơ rất tiêu biểu
+ Nêu một số thông tin chính của bài cho phong cách nghệ thuật thơ Huy thơ.
Cận trên nhiều phương diện.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
- Hoàn cảnh sáng tác: Vào một buổi
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
chiều mùa thu 1939, khi đứng ờ bờ
Nam, bến Chèm, sông Hồng (Hà Nội)