Giáo án Viết bài nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện Ngữ Văn 12 Cánh diều

TIẾT…… : VIẾT
VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN SO SÁNH, ĐÁNH GIÁ
HAI TÁC PHẨM TRUYỆN I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Nêu được mục đích và cơ sở của việc so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
- Trình bày được các thông tin khái quát về hai tác phẩm truyện.
- Làm rõ được những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai tác phẩm truyện xét
trên một số phương diện nội dung và hình thức cụ thể theo mục đích và phạm vi đã xác định.
- Rút ra được những nhận xét, đánh giá cần thiết, phù hợp về hai tác phẩm truyện
căn cứ vào kết quả so sánh.
- Nêu được ý nghĩa của việc đánh giá hai tác phẩm truyện thông qua việc so sánh. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến đề bài.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, hoàn thành bài văn nghị luận so sánh,
đánh giá hai tác phẩm truyện.
- Năng lực tiếp thu tri thức, kĩ năng viết bài văn. 3. Về phẩm chất
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy - Phiếu học tập
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 11, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế, tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện
nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS trả lời những câu hỏi mang tính gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV yêu cầu HS trả lời: Đứng trước hai tác phẩm truyện, em cần làm gì để người
đọc có thể hiểu về hai tác phẩm ấy?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS nghe GV nêu yêu cầu, suy nghĩ và chia sẻ ý kiến.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS chia sẻ.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
- GV nhận xét, khen ngợi các HS đã chia sẻ.
Giáo viên nhận xét, dẫn dắt vào nội dung tiết học: Bài học hôm nay chúng ta cùng
viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tri thức về kiểu bài và đọc ngữ liệu tham khảo
a. Mục tiêu: Nhận biết được các yêu cầu của bài viết và phân tích được bài viết tham khảo..
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, kết hợp hướng dẫn của GV để chuẩn bị bài viết.
c. Sản phẩm: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
NV1: Tìm hiểu tri thức về kiểu bài 1. Định hướng7
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
1.1. Những lưu ý chung về kiểu bài
- GV yêu cầu HS đọc nội dung trong nghị luận so sánh, đánh giá hai tác
SGK và trả lời câu hỏi: phẩm văn học
+ Nêu tri thức về kiểu bài.
a) Viết bài nghị luận so sánh, đánh giá
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
hai tác phẩm là trình bày một cách
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
thuyết phục những điểm tương đồng và
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến khác biệt hoặc chỉ tương đồng hay bài học
khác biệt về nội dung, hình thức nghệ
Bước 3: Trao đổi thảo luận, báo cáo thuật của hai văn bản, từ đó bình luận, sản phẩm
nhận xét giá trị độc đáo của mỗi văn
- HS trình bày sản phẩm thảo luận.
bản, vai trò của cá tính sáng tạo....So
- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung sánh phải lô gích, mạch lạc từ đó giúp câu trả lời của bạn.
người viết đưa ra những đánh giả
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
thuyết phục và có ý nghĩa.
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt b) Bài nghị luận so sánh, đánh giá hai lại kiến thức.
tác phẩm thường được thực hiện giữa
các tác phẩm cùng thể loại. Ở mỗi thể
loại khác nhau lại có những điểm nhấn
khác nhau trong so sánh, đánh giá.
- Với các văn bản thơ, cần chú ý đến
nghệ thuật sử dụng, sáng tạo từ ngữ;
các hình ảnh và biểu tượng; cách cấu
tử, các dạng thức của cái “tôi” trữ tình,...
- Với các văn bản truyện và tiểu thuyết,
cần chú ý đến mô típ, cốt truyện, kiểu
loại nhân vật, điểm nhìn trần thuật, kết
cấu, cách kết thúc truyện, kĩ thuật miêu
tả ngoại hình, chân dung và phân tích tâm lí nhân vật,...
- Với các văn bản kịch, cần chú ý đến
mô típ, cốt truyện, hệ thống nhân vật,
xung đột kịch, các dạng thức của lời
đối thoại, độc thoại,....
- Với các văn bản kí, cần chú ý đến đề
tài, cách tiếp cận vấn đề, cách khai thác số liệu, tài liệu,...
c) Để viết bài nghị luận so sánh, đánh
giá hai tác phẩm văn học, các em cần lưu ý:
- Xác định mục đích so sánh, đánh giá:
- Xác định nội dung, tiêu chí so sánh.
- Đảm bảo cấu trúc chung của một bài
nghị luận văn học, tính chính xác của các dẫn chứng...
- Các bước để viết bài nghị luận so