Đề thi thử tốt nghiệp Ngữ Văn Sở GD&ĐT Lạng Sơn năm 2024

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
KÌ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024
TẠO LẠNG SƠN LẦN 1 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
(Đề thi có __ trang, 06 câu)
Họ, tên thí sinh: ................................................................. Số báo danh: ...................................
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích:
(1) Quê hương tôi có cây bầu cây nhị
Tiếng “đàn kêu tích tịch tình tang...”
Có cô Tấm náu mình trong quả thị,
Có người em may túi đúng ba gang.
(2) Quê hương tôi có ca dao tục ngữ,
Ông trăng tròn thường xuống mọi nhà chơi.
Một đĩa muối cũng mặn tình chồng vợ,
Một dây trầu cũng nhắc chuyện lứa đôi.
(3) Con chim nhỏ cũng đau hồn nước mất
“Cuốc cuốc” kêu rỏ máu những đêm vàng
Chân ngựa đá cũng dính bùn trận mạc.
Theo người đi cứu nước chống xâm lăng.
(4) Quê hương tôi có bà Trưng, bà Triệu
Cưỡi đầu voi, dấy nghĩa, trả thù chung.
Ông Lê Lợi đã trường kỳ kháng chiến,
Hưng Đạo vương đã mở hội Diên Hồng.
(5) Quê hương tôi có múa xoè, hát đúm,
Có hội xuân liên tiếp những đêm chèo.
Có Nguyễn Trãi, có “Bình Ngô đại cáo”.
Có Nguyễn Du và có một “Truyện Kiều”.
(Trích Bài thơ quê hương, Nguyễn Bính, theo https://www.thivien.net)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1 (0,75 điểm). Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 (0,75 điểm). Trong khổ thơ (1), tác giả đã nhắc đến những truyện cổ dân gian nào?
Câu 3 (1,0 điểm). Nêu hiệu quả của biện pháp tu từ liệt kê trong khổ thơ (4).
Câu 4 (0,5 điểm). Tình cảm của tác giả dành cho quê hương trong đoạn trích có ý nghĩa gì đối với anh/chị?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết phải giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Câu 2 (5,0 điểm)
Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ
mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, sông
Hương đã chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những
đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của
nó. Từ ngã ba Tuần, sông Hương theo hướng nam bắc qua điện Hòn Chén, vấp Ngọc Trản, nó
chuyển hướng sang tây bắc, vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một
hình cung thật tròn về phía đông bắc, ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về
đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi
Ngọc Trân để sắc nước trở nên xanh thẳm, và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như
thành quách, với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người
ta luôn luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé
vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang nhiều màu sắc trên nền
trời tây nam thành phố, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” như người Huế thường miêu tả. Giữa
đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng
những rừng thông u tịch và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một
vùng thượng lưu “Bốn bề núi phủ mây phong - Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng vạn niên”. Đó là
vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước
phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những xóm
làng trung du bát ngát tiếng gà...
(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngữ văn 12, Tập một,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr. 198-199)
Anh/ Chị hãy phân tích hình tượng sông Hương trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về
cái tôi trữ tình của Hoàng Phủ Ngọc Tường được thể hiện trong đoạn trích. -----Hết-----
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM TẠO LẠNG SƠN
ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 LẦN 1 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn thi: NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm gồm __ trang)
Chú ý: Những cách giải khác HDC mà đúng thì cho điểm theo thang điểm đã định. Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3.0 Thể thơ tự do. 1 0.75
Hướng dẫn chấm: HS trả lời như đáp án.
Tác giả đã nhắc đến những truyện cổ dân gian: Thạch Sanh, Tấm Cám, Cây khế. 2. 0.75
Hướng dẫn chấm: HS trả lời được tên 02 truyện cổ: 0.5 điểm; trả lời
được tên 01 truyện cổ: 0.25 điểm.
- Biện pháp tu từ liệt kê: bà Trưng, bà Triệu, Lê Lợi, Hưng Đạo vương. - Hiệu quả:
+ Nhấn mạnh: Trong mọi thời kì lịch sử, quê hương Việt Nam ta đều có
những bậc lãnh tụ, những anh hùng hào kiệt đứng lên tập hợp nhân dân 3. 1.0
chung sức đồng lòng đánh đuổi kẻ thù xâm lược, bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc.
+ Tạo nhịp điệu đều đặn, âm hưởng hào hùng cho khổ thơ.
Hướng dẫn chấm: HS trả lời được 01 ý: 0.75 điểm.
- Tình cảm của tác giả dành cho quê hương: yêu mến, tự hào về quê
hương Việt Nam giàu truyền thống văn hóa, giàu tinh thần yêu nước
cùng lối sống thủy chung, tình nghĩa vẹn tròn.
- Đó là tình cảm đẹp đẽ, đáng trân trọng của một con người gắn bó, am 4. 0.5
hiểu sâu sắc về quê hương mình.
Hướng dẫn chấm:
- Thí sinh có thể diễn đạt bằng các từ ngữ khác có ý nghĩa tương tự.
- Trả lời được 01 ý: 0.25 điểm. II LÀM VĂN 7.0