Đề thi thử tốt nghiệp Ngữ Văn THPT Chuyên Thái Bình năm 2024

SỞ GD & ĐT THÁI BÌNH
KÌ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024
THPT CHUYÊN THÁI BÌNH Môn thi: NGỮ VĂN
(Đề thi có ___ trang)
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
Họ, tên thí sinh: .....................................................................
Số báo danh: ......................................................................... MỤC TIÊU
- Kiểm tra mức độ kiến thức của học sinh cụ thể:
+ Kiến thức tiếng việt, làm văn
+ Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm
+ Kiến thức đời sống.
- Rèn luyện các kỹ năng cơ bản:
+ Kỹ năng đọc hiểu
+ Kỹ năng tạo lập văn bản (đoạn văn nghị luận xã hội, bài văn nghị luận văn học)
I. ĐỌC HIỂU Đọc đoạn trích:
Khi ta gỡ một tờ lịch bỏ đi
cũng là khi một ngày vừa kết thúc
có người buồn vì phải hết một ngày vui
cũng có người vui vì đã hết một ngày buồn
thời gian chính là ngân hàng mở để chúng ta
ký gửi tất cả những gì đang có mà không cần bất cứ sự thế chấp nào
[…] nghe có vẻ nực cười nhưng thời gian cũng chính là kẻ cắp có quyền lực nhất bởi chính nó cũng
âm thầm lấy đi tất cả những gì chúng ta đang có ai cũng mất sức khỏe ai cũng mất tuổi trẻ
nhưng tất cả chúng ta, những người bị đánh cắp không thể kêu oan
có phải vì thế nên bằng cách này hay cách khác
tất cả chúng ta đang giết thời gian
người giết thời gian bằng việc làm vô ích thì thời gian chết
người giết thời gian bằng việc làm có ích thì thời gian sống
người như ngựa, tung hô rồi kéo thời gian phi nhanh
người như sên, lặng lẽ nếm từng giọt thời gian mật ngọt,
người muốn co thời gian ngắn lại
người muốn kéo thời gian giãn ra
nhưng cũng có người vừa muốn co, vừa muốn kéo nhưng tất cả đều vô vọng định luật đã lên đèn
hai mươi bốn giờ mỗi ngày
[…] Bởi thời gian cũng chính là vị quan tòa
duy nhất trong không gian sự sống...
(Triết lý về thời gian, Châu Hoài Thanh, Dẫn theo Báo Văn nghệ, ngày 10/4/2021)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả định nghĩa thời gian là gì?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp so sánh trong các câu thơ:
người như ngựa, tung hô rồi kéo thời gian phi nhanh
người như sên, lặng lẽ nếm từng giọt thời gian mật ngọt
Câu 4. Người giết thời gian bằng việc làm vô ích thì thời gian chết người giết thời gian bằng việc
làm có ích thì thời gian sống. Anh/chị có đồng tình với quan niệm trên hay không? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (VDC) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ về việc làm thế nào để người trẻ có thể sử dụng thời gian của mình một cách hiệu quả.
Câu 2. (VDC) Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, nhà văn Tô Hoài viết:
Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong, ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi
hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ
ăn Tết khi gặt hái vừa xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thể cho kịp mưa xuân xuống thì
đi vỡ nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ủng, gió và rét rất dữ dội.
Những trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm
sặc sỡ [...]. Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có
tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài
hát của người đang thổi.
Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái Ta đi tìm người yêu.
Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới.
Ở mỗi đầu làng đều có một mỏm đất phẳng làm cái sân chơi chung ngày Tết. Trai gái, trẻ con ra sân
ấy tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi kèn và nhảy.
Cả nhà thống lí Pá Tra vừa ăn xong bữa cơm Tết cúng ma. Xung quanh, chiêng đánh ầm ĩ, người ốp
đồng vẫn còn nhảy lên xuống, run bần bật. Vừa hết bữa cơm lại tiếp ngay bữa rượu bên bếp lửa.
Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu cứ uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi
đấy nhìn người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng
tiếng sáo gọi bạn đầu làng.
Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên
môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.
Rượu đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trở một mình
giữa nhà. Mãi sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi, mà từ từ bước vào
buồng. Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết. Mị cũng chẳng buồn đi. Bấy giờ Mị ngồi xuống
giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ nãy, Mị thấy phơi phới trở lại, trong
lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi.
(Trích Vợ chồng A Phủ- Tô Hoài, Ngữ văn 12, Tập hai, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2008)
Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó, nhận xét ngắn gọn về chất thơ trong tác phẩm. 4
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Câu 1
Phương pháp: Căn cứ các thể thơ đạt đã học. Cách giải: Thể thơ: tự do. Câu 2
Phương pháp: Đọc, tìm ý. Cách giải:
Theo bài thơ, thời gian là: thời gian chính là ngân hàng mở để chúng ta/ ký gửi tất cả những gì đang
có mà không cần bất cứ sự thế chấp nào; và: thời gian cũng chính là kẻ cắp có quyền lực nhất/ bởi
chính nó cũng âm thầm lấy đi tất cả những gì chúng ta đang có. Câu 3
Phương pháp: Căn cứ bài so sánh, phân tích. Cách giải:
- Hình ảnh so sánh: “người” ví với “ngựa”, “người” ví với “sên”, - Tác dụng:
+ Sử dụng hình ảnh so sánh giúp người đọc dễ hiểu, dễ hình dung, câu thơ sinh động, hấp dẫn hơn.
+ Sử dụng hai hình ảnh so sánh trong thế đối lập tác giả nhầm nhấn mạnh mỗi người có cách sử
dụng thời gian khác nhau: người sống nhanh thì tận dụng mọi khoảnh khắc để làm việc; người sống
chậm lại chậm rãi để tận hưởng mọi thú vui, vẻ đẹp của cuộc sống.
+ Qua đó tác giả thể hiện quan niệm về sống nhanh, sống chậm. Câu 4
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
Hoc sinh đưa ra quan đi H ểm cá nhân và có lí giải phù hợp. Gơị ý :
- Đồng tình với quan điểm: Người giết thời gian bằng việc làm vô ích thì thời gian chết: những ai
tiêu phí thời gian vào những việc làm vô ích thì thời gian đối với họ không có ý nghĩa, giá trị gì.
Còn đối với những người “giết chết thời gian bằng việc làm có ích thì thời gian sống: những người
tiêu phí thời gian vào việc làm có ích thì thời gian rất có giá trị và ý nghĩa.