Đề thi thử tốt nghiệp Ngữ Văn trường THPT Hồng Bàng - Hải Phòng lần 2 năm 2024

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI PHÒNG
ĐỀ THI KHẢO SÁT LẦN 2 TRƯỜNG THPT HỒNG BÀNG NĂM HỌC: 2023 - 2024
Môn thi: NGỮ VĂN LỚP 12
( Đề chính thức gồm 01 trang)
Thời gian làm bài: 120 phút
(không kể thời gian phát đề)
Họ tên: .............................................................. Số báo danh: ..............................
I. ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
…Người ta thường hay nhắc đến mang nặng đẻ đau. Có những quá trình không phải là hoài thai,
không đẻ gì (theo cả nghĩa hẹp và nghĩa đen sinh học) nhưng rất khổ đau và nặng nhọc đèo bòng. Ngọc
trai nguyên chỉ là một hạt cát, một hạt bụi biển xâm lăng vào vỏ trai, lòng trai. Cái bụi bặm khách quan
nơi rốn bể lẻn vào cửa trai. Trai xót lòng. Máu trai liền tiết ra một thứ nước dãi bọc lấy hạt buốt sắc.
Có những cơ thể trai đã chết ngay vì hạt cát từ đâu bên ngoài gieo vào giữa lòng mình (và vì trai chết
nên cát bụi kia vẫn chỉ là hạt cát). Nhưng có những cơ thể trai vẫn sống, sống lấy máu, lấy dãi mình ra
mà bao phủ lấy hạt đau, hạt xót. Tới một thời gian nào đó, hạt cát khối tình con, cộng với nước mắt của
hạch trai, đã trở thành lõi sáng của một hạt ngọc tròn trặn, ánh ngời.
Buổi ban đầu vào nghề viết cách đây vài chục năm, khi nhìn thấy chuỗi ngọc trên cổ người “con
hát” một thời Thăng Long tôi mới chỉ liên hệ nhân cát ngọc với mảy bụi cát kiếp người nơi thập điều
Kinh Thánh. Cho tới gần đây tôi mới biết rõ thân thể của ngọc trai. Biết nhìn nó không phải chỉ ở chặng
thành tựu chót cùng nơi cổ nơi ngón con người ta, mà là nhìn thấy được nó ở một quá trình lâu dài, đầu
kia quá trình là một vết thương lòng và đầu này quá trình là một niềm vui…
(Trích Tờ hoa, Tuyển tập Nguyễn Tuân (tập 2), NXB Văn học, 1998, trang 5-7).
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích trên?
Câu 2. Trong đoạn trích “hạt cát” còn được nguyễn Tuân gọi là gì?
Câu 3. Việc tác giả kể ra câu chuyện trai làm ngọc trong đoạn trích có tác dụng gì?
Câu 4. Anh/chị rút ra bài học sâu sắc nào cho bản thân sau khi đọc văn bản trên? II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm):
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc - hiểu, hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về việc cần phải làm gì khi đối diện với những vết thương lòng?
Câu 2. (5,0 điểm):
Trong bút ký Ai đã đặt tên cho dòng sông? Hoàng Phủ Ngọc Tường viết:
“…Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ
màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, sông Hương đã
chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật
mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó. Từ ngã ba Tuần,
sông Hương theo hướng nam bắc qua điện Hòn Chén; vấp Ngọc Trản, nó chuyển hướng sang tây bắc,
vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một hình cung thật tròn về hướng đông
bắc, ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang
của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thẳm,
và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm cao đột ngột như Vọng
Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với
những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng
phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam của thành phố, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” như
người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa
được phong kín trong lòng những rừng thông u tịch, và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ
tỏa lan khắp cả một vùng thượng lưu “Bốn bề núi phủ mây phong – Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng Vạn


Niên”. Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt
nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những xóm
làng trung du bát ngát tiếng gà…”
(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông”, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2022, tr.199-200)
Cảm nhận của anh/chị về hình tượng sông Hương trong đoạn trích trên, từ đó nhận xét về cái nhìn
mang tính khám phá, phát hiện về dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường. HƯỚNG DẪN CHẤM
Bài thi : KHẢO SÁT LẦN 2 NGỮ VĂN 12 NĂM HỌC 2023-2024 Phầ Câu Nội dung Điểm n I ĐỌC HIỂU 3,0 1
Phong cách ngôn ngữ: nghệ thuật 0,75
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời sai: 0 điểm 2
“hạt cát” còn được nguyễn Tuân gọi là: hạt bụi biển, hạt buốt sắc, hạt đau, hạt xót 0,75
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh chỉ ra 4 ý: 0,75 điểm
- Học sinh chỉ ra 3 ý : 0,5 điểm.
- Học sinh chỉ ra 1,2 ý: 0,25 điểm 3
Tác giả kể ra câu chuyện trai làm ngọc có tác dụng:
- Câu chuyện trai làm ngọc kể về hiện tượng trong đời sống tự nhiên, một loài sinh vật 0,25
sống đã chiến thắng sự xâm hại của ngoại cảnh, để tạo ra một sản vật quý hiếm cho đời. - Tác dụng: 0,75
+ Làm cho câu chuyện kể về nghề viết của tác giả trở nên sinh động, cụ thể, dễ hiểu, lôi cuốn bạn đọc
+ Từ hiện tượng của đời sống tự nhiên, dẫn dắt người đọc đi đến nhận thức về bài học
cuộc sống một cách đầy thuyết phục: phải trải qua khó khăn, đau đớn mới có thể đạt
được thành công, hạnh phúc…


Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được 2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương tự: 1,0 điểm.
- Học sinh nêu được ý 1 như đáp án : 0,5 điểm. 4
HS rút ra bài học hợp lí, gắn với văn bản, lập luận thuyết phục 0,5
Gợi ý bài học có thể rút ra:
- Khó khăn, thử thách là một phần tất yếu của cuộc sống, phải biết chấp nhận và vượt qua…
- Chỉ có những ai kiên cường, nỗ lực, mạnh mẽ chiến thắng… mới có được niềm vui…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh rút ra bài học và có lí giải hợp lí: 0,5 điểm
- Học sinh chỉ rút ra BH mà không lí giải: 0,25 điểm. II LÀM VĂN 7,0 1
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc - hiểu, hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 2,0
chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về việc cần phải làm gì khi đối diện với những vết thương lòng?
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
suy nghĩ của anh/chị về việc cần phải làm gì khi đối diện với những vết thương lòng
c. Triển khai vấn đề nghị luận 0,75
- Giải thích: vết thương lòng hay còn gọi là vết thương tâm lý là những tổn thương trong
tận cõi lòng (tâm hồn), ví dụ: bị ngược đãi, bị phản bội trong các mối quan hệ, chứng
kiến cảnh tượng hãi hùng, bị sốc tâm lí…
- Ý nghĩa: vết thương lòng nếu không được nhận diện, chữa trị kịp thời nó sẽ để lại hậu
quả nặng nề đến sức khoẻ tinh thần và thể chất, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống, tính
cách con người…Nhưng nếu vượt qua được, vết thương lòng sẽ là cơ hội để tôi luyện, hoàn thiện con người.
- Vậy phải làm gì khi đối diện với những vết thương lòng:
+ nhận diện rõ vết thương lòng của mình để tìm cách chữa trị phù hợp.
+ Tìm đến người trong cuộc để tháo gỡ nếu có thể


+ Bản thân luôn nỗ lực, hướng đến những điều tích cực để vượt qua:
` tăng cường sự kết nối với thiên nhiên
`mở lòng hơn với mọi người xung quanh để chia sẻ, đón nhận sự giúp đỡ từ bạn bè, người thân…
`sống bao dung độ lượng…
Nêu DC trong thưc tế để chứng minh
- Liên hệ, rút ra BH cho bản thân: là HS chúng ta còn thiếu nhiều kiến thức, kĩ năng, dễ
vấp ngã và tổn thương, nhưng chúng ta phải luôn cố gắng không ngừng để vượt qua
những khó khăn, thử thách trong cuộc sống, để bản thân trưởng thành và hoàn thiện …
Hướng dẫn chấm:
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp
nhuần nhuyễn giữ lí lẽ và dẫn chứng (0,75 điểm).
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có dẫn chứng
hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,5 điểm).
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không liên quan mật
thiết đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25 điểm).
Học sinh có thể trình bày quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Chính tả, ngữ pháp 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm:
- Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,5
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để
bàn luận; có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.