Đề thi thử tốt nghiệp THPT 2025 Ngữ văn Trường THPT Trần Phú - Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc

SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC
ĐỀ KIỂM TRA KIẾN THỨC LẦN 1
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ NĂM HỌC 2024 - 2025 -------------------- MÔN: NGỮ VĂN 12
(Đề thi có 02 trang)
Thời gian làm bài: 120 phút
(không kể thời gian phát đề)
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản:
(Lược phần đầu: Lão Khúng là người dân đầu tiên lên khai phá vùng đất mới, và con bò
khoang đen gắn bó với gia đình lão từ những ngày đầu vất vả, khó khăn ấy. Tuy nhiên, nay
con bò đã già, dù cả gia đình đều quyến luyến nó, nhưng lão đành phải bán đi. Trên đường
đưa con bò xuống thị trấn Cầu Giát để bán, nhân tiện thăm đứa con gái đang trọ học ở đấy, lão
đi đến một quyết định…)
Thế rồi đột nhiên lão Khúng đi đến một cái quyết định đầy điên rồ: lão quyết định giải thoát
cho con vật! Tự nhiên lão thấy lão đang làm một công việc vô cùng nhân đạo. Cả một đời con
vật nai lưng ra kéo cày để nuôi sống gia đình lão, và bây giờ lão đền ơn trả nghĩa cho con vật
bằng việc đem bán nó cho người ta giết thịt? Lão thấy lão không còn là giống người nữa... […]
Lão nhảy xuống, đi đến bên cạnh con vật, đặt cả hai bàn tay lên cái cổ sần sùi đang đầy hơi
sương lẫn mồ hôi, lão vỗ vỗ con vật một hồi rồi cầm cái ách đặt xuống bên cạnh hai chân
trước của nó. Con vật ngẩng cao cổ, thè lưỡi liếm lên vai, lên cổ lão, mỗi lần cái lưỡi mềm và
ram ráp đụng vào da thịt, lão lại sởn gai ốc, tưởng như con vật đã cảm thấy được lão đang
nghĩ gì; đang toan tính những gì; lão đang cởi ách suốt đời cho nó! Lão Khúng tự nhiên trở
nên vội vã, lão kéo chiếc xe sang bên vệ đường, đem giấu sau những đám bờ bụi lúp xúp lẫn
những tảng đá rồi trở về bên con vật đang đứng đó, nguyên tại chỗ. – Nào, bây giờ thì tao
giải thoát cho mày, lão lầm rầm nói với con vật thân yêu bằng cái giọng hơi cau có, mày hầu
tao thế là đủ rồi đấy con ạ, bây giờ thì mày hãy đi đi, hãy vào rừng mà sống, cỏ đấy, cỏ trong
rừng thiếu gì, mày ăn suốt đời không hết, khát thì có nước suối. Ở đây đi sâu vào bên trong sẽ
có một bầy bò hoang. Chúng nó sướng như những bà hoàng, ông hoàng giữa núi non, cây cỏ,
chẳng bao giờ phải kéo cày, kéo xe… Hãy đi đi, nào!
Lão cuộn vào năm ngón tay trái cái dây chão đã được tháo ra khỏi mõm con khoang đen,
dùng đầu dây đánh một cái thật đau vào bên hông, bắt nó phải chạy té vào rừng. Con đường
đi đến thế giới tự do của con khoang đen thật chẳng khác nào con đường đi đày. Sau lưng nó,
lão Khúng lúc nào cũng hầm hầm hè hè giơ cao thanh roi sẵn sàng quất vào mông đến đau
điếng nếu nó dừng lại, hoặc ngoái nhìn trở lại.
Cuộc xua đuổi cứ thế diễn ra lặng lẽ giữa đêm trường. Càng xua được con vật dẫn mình vào
giữa rừng sâu và càng xa con đường “bò lăn” ở ngoài kia, lão Khúng càng thấy yên tâm, lại
thấy có một cái gì khoái lạc, tự thỏa mãn, chẳng lẽ lão cảm thấy được lão đang xua đuổi cái
số phận quá đỗi nhọc nhằn của lão ra khỏi ra khỏi đời lão, cái số phận nửa người nửa con vật? […]
Sau khi xua được con vật sang bên kia sườn núi đá, lão Khúng âu yếm chia tay với người bạn
đời bằng cách trở đầu roi, cầm trên tay đánh một trận thực lực, tay đánh miệng chửi bới
nguyền rủa. Giữa lúc con vật đau điếng, đang quằn quại suýt quỵ bốn chân xuống thì lão
Khúng đột ngột quay lưng lại phía nó. Không nói thêm một lời nào. Lão bỏ đi, mất hút vào
đêm tối. Lão trở về bên chiếc xe bò khi màn đêm đã nhợt trắng. Lão biết rằng từ đây trở đi chỉ
còn một phần ba đường đất và đường sá cũng đỡ khốn khổ hơn.
(Lược một đoạn: Lão Khúng thay con bò, tự mình kéo chiếc xe về thị trấn Cầu Giát).
Lão Khúng đi thẳng đến trước một gian phòng cuối dãy mà lão vẫn quen thuộc, ở đấy con gái
lão ở chung với mấy cô bạn học lớp dưới. Gian phòng của con lão khóa kín cửa. Lão đang
toan gỡ đống củi xuống trước cửa phòng con gái lão thì tự nhiên lão ngớ người ra: lão vừa
nhìn thấy một con bò đang nằm nhai cỏ bên vạt sân bóng chuyền của đám con gái ở bên hồi
nhà. Ngay lập tức lão giật nảy mình sực nhận ra đích thị là nó, con khoang đen của nhà lão,
cái con khoang đen mà trong đêm khuya khoắt lão đã đích thân dắt vào tận trong rừng thật
sâu, rồi lại còn dùng roi vọt đánh đập vô cùng tàn nhẫn để xua nó đi về với cuộc sống tự do.
Con vật ngước cặp mắt đầy nhẫn nhục và sầu não lên nhìn lão Khúng. Đó là cái nhìn của một
sinh vật tự nguyện chấp nhận số phận. Đứng lặng thinh bên chiếc xe chất đầy củi mà lão đã
thay nó toát mồ hôi một mình kéo về được đến đây, lão Khúng cũng chả biết nói gì với con
vật, lại càng không thể tránh móc, lão chỉ đưa mắt nhìn người bạn đời làm ăn thân thiết bằng
cái nhìn cũng đầy sầu não và phiền muộn.
(Trích Phiên chợ Giát, Nguyễn Minh Châu, in trong Nguyễn Minh Châu – Tác phẩm
chọn lọc, NXB Giáo dục Việt Nam, TP.HCM, 2009, Tr.231-237)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định ngôi kể của người kể chuyện ở văn bản trên.
Câu 2. Liệt kê những chi tiết trong văn bản miêu tả cử chỉ của lão Khúng với con bò khoang
đen trước khi lão đưa nó vào rừng.
Câu 3. Trình bày hiệu quả của việc lựa chọn điểm nhìn của người kể chuyện trong văn bản.
Câu 4. Nêu ý nghĩa của chi tiết ở cuối truyện: con khoang đen không đi vào rừng mà quay trở lại với lão Khúng.
Câu 5. Từ tình cảm của lão Khúng đối với con bò khoang đen, anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ về
tình cảm yêu quý loài vật của các bạn trẻ ngày nay (trình bày khoảng 5-7 dòng).
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp tâm hồn
nhân vật lão Khúng trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm)
Ai cũng có thời gian rảnh rỗi, nên sử dụng thời gian rảnh rỗi sao cho hợp lí.
Từ góc nhìn của người trẻ, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình
bày suy nghĩ của mình về vấn đề trên.
----------------HẾT--------------
(Thí sinh không được sử dụng tài liệu)
Họ và tên thí sinh:............................................................SBD:.....................................
SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC
ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA KIẾN THỨC LẦN 1
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ NĂM HỌC 2024 - 2025 -------------------- MÔN: NGỮ VĂN 12
(Đáp án gồm có 3 trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1
Người kể chuyện: ngôi thứ ba 0,5 2
Những chi tiết miêu tả cử chỉ của lão Khúng với con bò khoang đen 0,5
trước khi lão đưa nó vào rừng: đặt cả hai bàn tay lên cái cổ sần sùi
đang đầy hơi sương lẫn mồ hôi, vỗ vỗ con vật một hồi, cầm cái ách
đặt xuống bên cạnh hai chân trước của nó.
(Cách cho điểm: Có 3 ý, HS trả lời từ 2-3 ý cho 0,5. HS trả lời 1 ý cho 0,25) 3
- Điểm nhìn của người kể chuyện: chủ yếu mượn suy nghĩ, cảm 0,25
nhận của nhân vật lão Khúng để kể chuyện (điểm nhìn bên trong) - Hiệu quả:
+ Người kể chuyện có khả năng thâm nhập vào đời sống nội tâm của 0,25
nhân vật lão Khúng: cho rằng việc trả con bò về rừng là một quyết
định nhân văn, kiên quyết đuổi con bò về rừng, thấy sầu não và buồn
phiền khi nó quay trở lại.
+ Làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật lão Khúng: một người 0,5
nông dân chất phác nhưng có những suy nghĩ rất nhân văn và sâu sắc. 4
Ý nghĩa của chi tiết con khoang đen không đi vào rừng mà quay trở lại với lão Khúng:
+ Làm cho câu chuyện thêm bất ngờ và kịch tính 0,25
+ Cho thấy sự trung thành của con khoang đen với chủ. Nó sẵn sàng 0,75
chấp nhận thân phận vất vả, cực nhọc để sống, gắn bó, đáp lại tình
cảm với chủ. Chi tiết này khiến người đọc cảm động và nhận ra: con
vật cũng cần được yêu thương, chăm sóc, đối xử tử tế như những người bạn. 5
HS bày tỏ suy nghĩ theo quan điểm cá nhân. Có thể trình bày suy nghĩ theo hướng:
- Tình cảm của lão Khúng với con bò khoang đen: yêu thương và 0,25 trân trọng. - Giới trẻ ngày nay:
+ Nhiều bạn trẻ biết yêu quý và chăm sóc vật nuôi trong gia đình, có 0,5
ý thức bảo tồn động vật hoang dã. Đó là một tình cảm có ý nghĩa nhân văn.
+ Biết yêu quý và chăm sóc vật nuôi, biết bảo tồn động vật hoang dã 0,25
sẽ làm cho đời sống tâm hồn của con người thêm phong phú và giàu tình cảm. II VIẾT 6,0 1
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận về vẻ 2,0
đẹp tâm hồn nhân vật lão Khúng
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn 0,25 văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200
chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn
dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25
Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật lão Khúng.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận. 0,5
Xác định được các ý phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:
- Lão Khúng là người nông dân có trái tim nhân hậu và suy nghĩ sâu
sắc: biết yêu thương, trân trọng công lao của con khoang đen như
yêu thương, trân trọng một con người; thấy con vật ấy đã một đời
làm lụng vất vả, lão kiên quyết trả nó về với thế giới tự do để nó
không bị người ta giết thịt và được sống cuộc sống sung sướng như
những con bò hoang trong rừng. Tình cảm, suy nghĩ và hành động
của lão Khúng với con khoang đen khiến chúng ta xúc động và trân trọng.
- Hình ảnh lão Khúng được hiện lên thông qua tình huống truyện
độc đáo, với điểm nhìn từ chính nhân vật giúp người đọc có được
cảm giác kết nối trực tiếp, gần gũi với nhân vật.
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 0,5
- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp
để triển khai vấn đề nghị luận.
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu
biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. đ. Diễn đạt: 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo: 0,25
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về 4,0
việc sử dụng thời gian rảnh rỗi sao cho hợp lí.
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: 0,25
Xác định được yêu cầu cảu kiểu bài: nghị luận xã hội.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Trình bày suy nghĩ về 0,5
việc sử dụng thời gian rảnh rỗi sao cho hợp lí.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài 2,0 viết: