Đề thi thử vào 10 Ngữ Văn năm 2025 THCS Thái Sơn (Huyện An Lão) Lần 1

UBND HUYỆN AN LÃO
ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG TRƯỜNG THCS THÁI SƠN Môn: Ngữ văn lớp 9
Thời gian làm bài: 120 phút không kể thời gian giao đề
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: CON SÁO CỦA HOÀN
Đã từ lâu, Hoàn ao ước có một con chim sáo. […]
Bố đã hứa: chủ nhật tới sẽ đưa Hoàn lên nhà một người bán chim ở Nghi Tàm,
mua cho em con sáo nào đẹp nhất mà em thích. […]
Ông chủ đưa em ra chái nhà. Chao ôi, ngỡ như mơ: bao nhiêu là chim sáo
trong hàng chục cái lồng. Con nào cũng đẹp, con nào Hoàn cũng thích. Bố chỉ con
này, Hoàn lại thấy một con khác hay hơn. Sau cùng ông chủ bắt cho Hoàn một chú
sáo sậu còn non nhưng đẹp tuyệt. Bộ lông mượt mà đen nhấp nhánh, những chấm
trắng nổi bật ở cổ, ở chân, đỏm dáng như thắt nơ và đi tất trắng. Cái mỏ vàng óng
ánh, đôi mắt nhỏ trong veo, cái đầu ngẩng cao vừa kiêu hãnh vừa thơ dại. Ông bán
chim bảo: con sáo này ông mới bẫy được hôm qua, trên ngọn đa cạnh hồ. Đúng là con
sáo Hoàn ao ước! Ngực em đập mạnh, môi se lại, không nói được lời nào nữa. Em ôm
chặt cái lồng có con sáo vào ngực.
Hai bố con chào ông bán chim ra về. Tới cửa, bỗng nghe tiếng chim kêu cuống
quýt. Một con sáo từ cao lao xuống, sà quanh Hoàn và cái lồng, nó hót nấc lên, sợ hãi
và giận dữ bay quanh người Hoàn. - Gì thế?
- Con chim mẹ, nó thấy con nó bị mang đi. Không sao cả, cháu cứ về đi!
Hai bố con lên xe. Hoàn vui sướng ôm lồng sáo ngồi sau. Con sáo mẹ vẫn bay theo,
chốc chốc lại liệng xuống sát đầu Hoàn. Con sáo trong lồng cũng nhận ra mẹ. Nó hối hả
kêu rối rít, nhảy lên đập cánh loạn xạ. Cái lồng run lật đật dưới tay Hoàn. Em cúi xuống, dỗ dành chú sáo non:
- Sáo à! Đừng sợ! Đừng theo mẹ nữa! Sáo về với anh thích lắm! Sáo muốn gì
cũng được. Đừng theo mẹ nữa mà!
Mặc những lời âu yếm của Hoàn, con sáo con vẫn nghển cổ kêu tìm mẹ. Hoàn
lo âu nhìn lên: xe đạp đi nhanh, con sáo mẹ vẫn bay theo, có quãng đông người sáo
mẹ bay lên, chuyển từ cây này sang cây khác, nhưng không lúc nào rời chiếc xe đạp có lồng sáo con.
Dỗ dành mãi không được, Hoàn im lặng bần thần. Con sáo con cố chui cánh ra
khỏi lồng, cái đầu bé bỏng của nó đập mạnh vào những nan cứng, vài sợi lông rụng xuống vạt áo Hoàn.
Tới gần nhà, bố đỗ xe lại, hai bố con đi bộ vào ngõ. Dường như biết rằng sắp
đến lúc phải xa hẳn con, sáo mẹ tuyệt vọng kêu lạc cả tiếng. Quên cả sợ, nó sà xuống
đập phải chiếc xe đạp, lao xuống đất, cánh đập tung bụi cát. Sáo con vặn mình, cái
mỏ vàng há ra run rẩy. Hoàn đứng im, đầu cúi xuống.
- Thế nào, ta vào nhà chứ! – Bố nhắc khẽ.
Hoàn cứ đứng lặng như thế mãi, rồi rụt rè nói:
- Bố ạ, hay là… hay là… ta thả con sáo ra…
- Con nói sao? – Bố ngạc nhiên. – Thả con sáo ra ư?
- Vâng. – Hoàn nói một cách khó nhọc. – Thả nó ra, kẻo tội bố ạ.
Im lặng một lát, em thở dài:
- Phải xa mẹ, nó chết mất…
Bố ngồi xuống, đặt hai tay vào má Hoàn, nâng mặt em lên, nhìn lâu vào mắt em, bố hỏi:
- Con đã nghĩ kĩ chưa?- Nghĩ kĩ rồi ạ.
- Thế thì con tự tay mở lồng cho sáo ra đi!
Hoàn cắn môi. Em nhìn lại con sáo yêu quý của em, rồi, như đã quyết, em quay
mặt đi, đưa tay nhấc cái cửa lồng. Con sáo nhỏ lùi lại, ngơ ngác, rồi vội vã bay vút ra
như một viên đạn. Con sáo mẹ lao đến, hai mẹ con bay chấp chới, quấn quýt rồi đậu
lên một cành xoan cao. Sáo mẹ rối rít xỉa lông cho con, hai cái mỏ vàng lấp lánh dưới mặt trời.
Hoàn lặng lẽ nhìn lên. Em vẫn còn bàng hoàng, mắt nheo lại vì chói nắng.
Hai mẹ con con sáo đã chuyển lên ngọn bàng, bay về phía những rặng sấu cao.
Hai chấm đen nhỏ khuất hẳn vào những vòm lá cây rực rỡ ánh sáng.
Như hiểu rằng không thể đứng mãi ở đây được, Hoàn bảo bố: - Về thôi bố ạ.
Bố em cúi xuống, xách cái lồng chim rỗng không. Hai bố con đi vào nhà. Bàn
tay to lớn của bố nắm chặt bàn tay bé nhỏ của Hoàn.
(Xuân Quỳnh, in trong Những truyện hay viết cho thiếu nhi,
NXB Kim Đồng, 2019, tr.120-126)
Thực hiện yêu cầu từ câu 1 đến câu 5:
Câu 1(0,5 điểm). Văn bản trên được kể theo ngôi kể thứ mấy?
Câu 2( 0,5 điểm) Xác định lời của người kể chuyện và lời nhân vật trong đoạn trích sau:
Bố ngồi xuống, đặt hai tay vào má Hoàn, nâng mặt em lên, nhìn lâu vào mắt em, bố hỏi:
- Con đã nghĩ kĩ chưa?- Nghĩ kĩ rồi ạ.
Câu 3 (1điểm). Chỉ ra và phân tích tác dụng biện pháp tu từ trong câu văn sau:
Cái mỏ vàng óng ánh, đôi mắt nhỏ trong veo, cái đầu ngẩng cao vừa kiêu hãnh vừa thơ dại.
Câu 4 (1điểm). Theo em tại sao Hoàn quyết định thả con sáo nhỏ?
Câu 5 (1điểm). Qua văn bản, tác giả muốn gửi tới người đọc thông điệp gì? II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. Viết đoạn văn khoảng 200 chữ ghi lại cảm nghĩ của em về đoạn thơ sau:
Khói bếp chiều ba mươi
(1)Con đi xa vẫn nhớ nao lòng […]
Khói bếp nồng thơm mái rạ
(3) Khói bếp chiều phơ phất ba mươi
Chiều ba mươi quây quần bên bếp lửa
Cứ ám ảnh và thiêng liêng gợi nhớ
Nồi bánh chưng nghi ngút trước giao thừa
Vòng tay mẹ... và chúng con bé nhỏ
Mà tháng năm vời vợi không nguôi
(2)Ba mươi này mẹ gói bánh chưng chưa
Mâm cỗ tất niên hương tỏa ấm
(4) Quê hương và dáng mẹ
Ba mươi này mẹ vào ra trông ngóng
Khói bếp, chiều ba mươi...
Khói bếp xanh quấn quyện trước hiên nhà
(Nguyễn Trọng Hoàn in trong tập Phút rảnh rang sống chậm, NXB Hội nhà văn Hà Nội, năm 2019.)
*Chú thích: Nguyễn Trọng Hoàn (1963-2020), quê ở huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên.
Thơ của ông trữ tình, tinh tế và duy mỹ. Ông có nhiều bài thơ hay gắn với những địa
danh cụ thể, chứng tỏ sức đi, sức viết với ý thức nghề nghiệp cao.
Câu 2 ( 4 điểm). Hiện nay, có một bộ phận học sinh hút thuốc lá và thuốc lá điện tử .
Em hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của em về vấn đề cần giải quyết trên. -----------HẾT----------- UBND HUYỆN AN LÃO HƯỚNG DẪN CHẤM TRƯỜNG THCS THÁI SƠN A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí
cho điểm. Tôn trọng và khuyến khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án
B. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Phầ Câu Nội dung Điểm n I ĐỌC HIỂU 4,0 1
-Xác định ngôi kể thứ ba 0,5 2
-Xác định lời của người kể chuyện: Bố ngồi xuống, đặt hai tay vào má Hoàn, 0,5
nâng mặt em lên, nhìn lâu vào mắt em, bố hỏi:
- Lời nhân vật: - Con đã nghĩ kĩ chưa?- Nghĩ kĩ rồi ạ. 3
- HS xác định đúng biện pháp tu từ và nêu tác dụng:
- Biện pháp tu từ liệt kê: Cái mỏ vàng óng ánh, đôi mắt nhỏ trong veo, cái đầu 0,25 ngẩng cao… - Tác dụng:
+ Giúp lời văn diễn đạt nhịp nhàng, gây ấn tượng, tăng sức thuyết phục. 0,75
+ Nhằm diễn tả cụ thể, đầy đủ, toàn diện đặc điểm xinh đẹp và đáng yêu của con sáo
+ Thể hiện tình cảm yêu mến của Hoàn dành cho con sáo. Qua đó thể hiện
tình yêu động vật của cậu bé và của tác giả. 4
- HS dựa vào chi tiết trong tác phẩm lí giải được nguyên nhân Hoàn quyết 1,0
định thả con sáo: không nỡ nhìn thấy cảnh hai mẹ con sáo đau đớn chia lìa…
( HS có cách lí giải khác nhưng phù hợp vẫn cho điểm ) 5
- HS nêu được thông điệp phù hợp của câu chuyện: 1,0
Hãy yêu thương loài vật, cho chúng cuộc sống tự do, đừng vì sở thích cá nhân
mà giam cầm chúng; hãy biết sống nhân ái, yêu thương... II VIẾT 6,0 1
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm nghĩ của em về bài thơ Khói bếp 2,0
chiều ba mươi của tác giả Nguyễn Trọng Hoàn.
a. Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng đoạn văn: 0,25
Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của
đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp.
b. Xác định đúng yêu cầu về nội dung: