Đề thi thử vào 10 Ngữ Văn năm 2025 THCS Thái Sơn (Huyện An Lão) Lần 2

UBND HUYỆN AN LÃO
ĐỀ THI THỬ LẦN 2 VÀO LỚP 10 THPT
TRƯỜNG THCS THÁI SƠN MÔN: NGỮ VĂN
Năm học: 2025 – 2026
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm): Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu ở dưới GIÓ MÙA
Có vị ngọt ngào từ ngọn gió mùa đông
Ấp ủ trái tim dịu dàng nhỏ bé,
Gió mùa ơi, gọi bình minh nhè nhẹ
Hơi ấm nồng, công mẹ chắt chiu...
Ngọn gió mùa đánh thức giấc mơ con
Tuổi thơ con bên nồi cơm gạo mới
Cha lặng lẽ giấu nhọc nhằn trong gió lạnh
Con tép, con tôm đưa con bước vào đời...
Gió mùa về mang bao nỗi nhớ à ơi
Câu hát ru vang vọng gian nhà nhỏ
Kẽo kẹt ầu ơ, mẹ gánh mỏi mòn
Se sắt nỗi lòng ươm “giấc mơ con”
Cơn gió mùa da diết nhớ thương con
Gửi biết ơn trong từng cơn gió lạnh
Gửi tình yêu vào lòng ấm nóng
Cha mẹ cho con sinh cõi nhân lành... Vũ Thị Phương
(Theo Tạp chí Văn học & Tuổi trẻ năm 2023)
Câu 1 (0,5 điểm): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 (0,5 điểm): Chỉ ra những hình ảnh về kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được
“đánh thức” bởi ngọn gió mùa ở khổ thơ thứ hai?
Câu 3 (1,0 điểm) Việc lặp lại cụm từ “ gió mùa” trong suốt bài thơ có ý nghĩa gì?
Câu 4 (1,0 điểm) Nêu ý hiểu của em về hai câu thơ:
Cơn gió mùa da diết nhớ thương con
Gửi biết ơn trong từng cơn gió lạnh
Câu 5 (1,0 điểm) Những thông điệp tác giả gửi gắm trong bài thơ trên là gì?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân
vật người bố trong truyện ngắn “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần. BỐ TÔI
Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi.
Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi
tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra.
Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi
lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc,
khẽ mỉm cười rồi đi về núi.
Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Mẹ tôi hỏi: “Thư
đâu?”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Ôi, con mình viết chữ
đẹp quả! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc là không biết nó
viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?” Ông nói: “Nó là con tôi, nó
viết gì tôi biết cả.”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng những lá thư trước,
những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lả, ngay
cả những lá thư đầu tiên nét chữ còn non nớt.
Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày ngày khai
trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những
con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.
(Theo Nguyễn Ngọc Thuần, in trong “Bồi dưỡng học sinh vào lớp 6 môn Tiếng
Việt” – Nxb Giáo dục Việt Nam, 2012.)
*Chú thích: Nguyễn Ngọc Thuần (1972) quê ở Tân Thiện - Hàm Tân, Bình Thuận, là
một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà
văn Việt Nam. Các tác phẩm của ông được viết bằng cả tấm lòng yêu trẻ thơ, hóa thân
thành một người bạn đồng trang lứa tạo nên thế giới trong từng trang văn sự giản dị,
thân thuộc, bình yên, trong sáng, tinh khiết như tâm hồn của trẻ nhỏ, ngôn từ, giọng văn
đầy chất cổ tích, tạo cảm giác đa chiều trong mối quan hệ giữa các nhân vật với nhau
hay nhân vật với độc giả.
Câu 2. (4,0 điểm):
Trong tình hình hiện nay, khi đối diện với kỳ thi vào lớp 10 THPT, không ít học
sinh lớp 9 vì chưa thực sự tìm ra phương pháp học tập hiệu quả và phù hợp với mình nên
kết quả đạt được không như mong đợi. Hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của
em về vấn đề cần giải quyết trên.
------------------- Hết ------------------- UBND HUYỆN AN LÃO
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI
TRƯỜNG THCS THÁI SƠN
TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT MÔN: NGỮ VĂN
Năm học: 2025 – 2026
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát
bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần. Do đặc
trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển sinh vào
lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh, giám
khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến khích
những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng được yêu
cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm từng câu
không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn. B.
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1
- Bài thơ trên được viết theo thể thơ tự do 0,5 2
- Những hình ảnh về kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được “đánh thức” 0,5
bởi ngọn gió mùa ở khổ thơ thứ hai:
+ Tuổi thơ con bên nồi cơm gạo mới
+ Cha lặng lẽ giấu nhọc nhằn trong gió lạnh
+ Con tép, con tôm đưa con bước vào đời... 3
Việc lặp lại cụm từ “ gió mùa” trong suốt bài thơ có ý nghĩa:
+ Làm cho hình ảnh thơ gợi hình, gợi cảm, hấp dẫn, mang lại sự kết nối ý
thơ, mạch cảm xúc cho cả bài thơ. 1,0
+ Nhấn mạnh cơn gió mùa là ngọn nguồn, là nguyên do giúp đánh thức
những kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình, kí ức gắn liền với những vất vả,
tảo tần, hi sinh của cha mẹ.
+ Thể hiện những cảm nhận sâu sắc, tinh tế và sự gắn bó, tình yêu với thiên
nhiên, cuộc sống và lòng biết ơn của tác giả đối với công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. 4
Nêu ý hiểu của em về hai câu thơ: 1,0
Cơn gió mùa da diết nhớ thương con
Gửi biết ơn trong từng cơn gió lạnh
+ Từ cơn gió mùa đánh thức, nhân vật trữ tình đã cảm nhận được tình yêu
thương của cha mẹ và mong muốn gửi trọn lòng biết ơn tới đấng sinh thành.
+ Khẳng định công ơn của cha mẹ và lòng hiếu thảo của nhân vật vật trữ tình.
+ Thể hiện lòng biết ơn và ngợi ca tình yêu thương của cha mẹ . 5 Thông điệp: 1,0
- Cần nhận thức được tình cảm gia đình là thiêng liêng, cao quý.
- Phải có thái độ nâng niu, trân trọng, gìn giữ, biết ơn công lao của cha mẹ.
- Hãy có những hành động thể hiện lòng biết ơn với cha mẹ: học tập thật tốt,
phụng dưỡng cha mẹ, báo hiếu…
GV chấm linh hoạt dựa trên những thông điệp mà HS đón nhận từ bài thơ. II LÀM VĂN 6,0 1
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật 2,0
người bố trong truyện ngắn “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần .
a. Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng đoạn văn: 0,25
Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ). Thí
sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp.
b. Xác định đúng yêu cầu về nội dung: Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân 0,25
vật người bố trong truyện ngắn “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp làm rõ nội dung trọng tâm của đoạn văn: 0,5
* Xác định được các ý phù hợp để tập trung làm rõ nội dung đoạn văn, sau đây là một số gợi ý:
- Giới thiệu nhan đề, tác giả và nêu suy nghĩ chung về truyện ngắn “Bố tôi”,
về nghệ thuật xây dựng nhân vật trong truyện ngắn.
- Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật người bố: nhân vật được xây dựng
chủ yếu qua ngoại hình, hành động, lời nói làm nổi bật chủ đề của truyện.
+Hình ảnh người bố nghèo, tần tảo, vất vả, một nắng hai sương làm nương
rẫy ở trên vùng núi cao và không có điều kiện để đi học “Còn bố tôi, từ một
vùng núi cao xa xôi”, “đi chân đất xuống núi”; “chỉ tiếc là không biết nó viết gì”.
+ Một người bố luôn quan tâm con, dõi theo con, thấu hiểu những tâm tư,
tình cảm, suy nghĩ của con: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi biết cả”
+ Người bố rất trân trọng, nâng niu tất cả những gì của con. Nhận được thư
con, ông “lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra”. Rồi ông xếp thư vào trong tủ
cùng những lá thư trước “những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm vào
mặt rồi cất đi, không thiếu một lá”…
- Khẳng định lại giá trị của nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác giả.
* Sắp xếp được hệ thống các ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.