Giáo án Bài 22 KHTN 9 Kết nối tri thức (2024): Giới thiệu về hợp chất hữu cơ

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG VII: GIỚI THIỆU VỀ CHẤT HỮU CƠ.
HYDROCARBON VÀ NGUỒN NHIÊN LIỆU
BÀI 22. GIỚI THIỆU VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Nêu được khái niệm hợp chất hữu cơ, hóa học hữu cơ.
- Nêu được khái niệm công thức phân tử, công thức cấu tạo và ý nghĩa của nó; đặc
điểm cấu tạo hợp chất hữu cơ.
- Phân biệt được chất vô cơ hay hữu cơ theo công thức phân tử.
- Trình bày được sự phân loại sơ bộ hợp chất hữu cơ gồm hydrocarbon và dẫn xuất của hydrocarbon. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý
tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát
cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan
đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.
Năng lực đặc thù:
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nhận ra, giải thích được vấn đề thực
tiễn dựa trên kiến thức khoa học tự nhiên.
- Năng lực tìm hiểu tự nhiên:
 Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt quá trình
tìm hiểu vấn đề và kết quả tìm kiếm.
 Viết được báo cáo sau quá trình tìm hiểu. 1
- Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên:
 Nêu được khái niệm hợp chất hữu cơ, hóa học hữu cơ.
 Nêu được khái niệm công thức phân tử, công thức cấu tạo và ý nghĩa của
nó; đặc điểm cấu tạo hợp chất hữu cơ.
 Phân biệt được chất vô cơ hay hữu cơ theo công thức phân tử.
 Trình bày được sự phân loại sơ bộ hợp chất hữu cơ gồm hydrocarbon và
dẫn xuất của hydrocarbon. 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Khoa học Tự nhiên 9, các hình ảnh có liên quan đến hợp chất hữu cơ.
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Khoa học Tự nhiên 9
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ
năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.
b. Nội dung: Quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu theo hướng dẫn của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về loại hợp chất trong hình; bước đầu xác định được
các loại hợp chất này không phải là chất vô cơ.
d. Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 2
- GV yêu cầu HS quan sát các hình ảnh sau:
- GV nêu câu hỏi: Em hãy cho biết ứng dụng của vật liệu, các chất trong hình.
- GV nêu vấn đề: Theo em, các chất tạo nên vải, vitamin C và giấm ăn có phải là hợp
chất vô cơ không? Vì sao?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, quan sát hình và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi:
* Ứng dụng của vật liệu, chất trong hình:
+ Vải dùng để may quần áo.
+ Vitamin C dùng trong lĩnh vực dược phẩm.
+ Giấm ăn dùng trong lĩnh vực thực phẩm.
* Các chất trên không phải là hợp chất vô cơ vì chúng có công thức cấu tạo khác với
các loại hợp chất vô cơ em đã học.
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình thực hiện bài tập.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, dẫn dắt HS vào bài học: Các hợp chất có trong hình đóng
được gọi là hợp chất hữu cơ, có vai trò thiết yếu cho sự sống và phát triển. Số lượng
của chúng lớn hơn nhiều so với số lượng hợp chất vô cơ và được ứng dụng trong hầu
hết các lĩnh vực phục vụ đời sống con người. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Chúng có gì 3
đặc biệt về cấu tạo so với chất vô cơ? Có những loại chất hữu cơ nào? Để trả lời cho
các câu hỏi đó, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay Bài 22 – Giới thiệu về hợp
chất hữu cơ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Khái niệm hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
a. Mục tiêu: HS xây dựng được khái niệm hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ.
b. Nội dung: HS quan sát hình, đọc các thông tin trong SGK trang 103 – 104 và thực
hiện yêu cầu ở mục hoạt động và mục câu hỏi và bài tập.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm chung về thành phần nguyên tố của
phân tử hợp chất hữu cơ; khái niệm hóa học hữu cơ; chỉ ra được hợp chất hữu cơ dựa
vào đặc điểm của công thức cấu tạo.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. Khái niệm hợp chất hữu cơ và hóa
- GV yêu cầu HS quan sát Hình 22.1 SGK học hữu cơ trang 103.
- Hợp chất hữu cơ: là hợp chất của
carbon, trừ carbon monoxide, carbon
dioxide, các muối carbonate,…
- Một số hợp chất hữu cơ có trong thực phẩm:
- GV yêu cầu HS suy nghĩ, trả lời mục Hoạt
động SGK trang 103: Quan sát công thức của
các hợp chất hữu cơ phổ biến trong Hình 22.1 - Hóa học hữu cơ: ngành khoa học
và cho biết đặc điểm chung về thành phần chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu
nguyên tố của các phân tử hợp chất hữu cơ là cơ, là một chuyên ngành của ngành gì. Hóa học.
- GV cung cấp cho HS khái niệm về hóa học 4