Trắc nghiệm Quan hệ quốc tế (1945-2000) Lịch sử 12

ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) CHỦ Đ 5 Ề
QUAN HỆ QUỐC T (1945 – 2000) Ế I. MÂU THU N
Ẫ ĐÔNG – TÂY VÀ S K Ự H I Ở Đ U Ầ C A Ủ “CHI N Ế TRANH L N Ạ H” - Sau Chi n ế tranh thế gi i ớ thứ hai, hai cư ng ờ qu c
ố Liên Xô và Mĩ nhanh chóng chuy n ể sang th ế đ i ố đầu, dần dần đi t i ớ tình tr ng “ ạ chi n ế tranh l nh” ạ . - Trư c ớ h t ế , đó là s đ ự i ố l p v ậ m ề c ụ tiêu và chi n l ế ư c ợ gi a ữ hai cư ng qu ờ c ố . + Liên Xô ch ủ trư ng
ờ duy trì hòa bình an ninh th ế gi i ớ , b o ả v ệ nh ng ữ thành qu ả c a ủ ch ủ nghĩa xã h i ộ
và đẩy mạnh phong trào cách mạng thế gi i ớ . + Ngư c ợ l i ạ , Mĩ ra s c ứ ch ng
ố phá Liên Xô và các nư c ớ xã h i ộ chủ nghĩa, đ y ẩ lùi phong trào cách mạng nhằm th c ự hiện m u đ ư ồ bá chủ thế gi i ớ . - Nh ng ư cũng sau chi n ế tranh, Mĩ đã vư n ơ lên thành m t ộ nư c ớ tư b n ả giàu m nh ạ nh t ấ , vư t ợ xa các nư c ớ t b ư ản khác, nắm đ c ộ quy n vũ khí ề nguyên t . ử Mĩ t c ự ho mình có quy n l ề ãnh đ o t ạ hế gi i ớ . - S ự ki n ệ đư c ợ xem là kh i ở đ u ầ cho chính sách ch ng
ố Liên Xô gây nên tình tr ng ạ chi n ế tranh l nh ạ c a ủ Mĩ là b n ả thông đi p ệ c a ủ T ng ổ th ng ố Tơ – ru – man gi i ử Qu c ố h i
ộ Mĩ ngày 12 – 3 – 1947. Trong đó, T ng ổ th ng ố Mĩ kh ng ẳ đ nh ị s t ự n ồ t i ạ c a ủ Liên Xô là nguy c ơ l n ớ đ i ố v i ớ nư c ớ Mĩ và đ ề ngh ịvi n ệ trợ khẩn cấp 400 tri u ệ USD cho hai nư c ớ Hi L p và ạ Th N ổ hĩ Kì.
- Vào đầu tháng 6 -1947, Mĩ đ ra ề “k ho ế c ạ h Mác – san” v i ớ kho n vi ả n t ệ r kho ợ ng 17 t ả U ỉ SD đ gi ể úp các nư c ớ Tây Âu ph c ụ h i ồ n n
ề kinh tế tàn phá sau chi n
ế tranh. Ngày 4 – 4 – 1949, Mĩ thành l p ậ kh i ố quân s - t ự ổ ch c ứ Hiệp ư c
ớ Bắc Đại Tây Dư ng (N ơ ATO). - Trư c ớ nh ng ữ ho t ạ đ ng ộ đe d a ọ đó, nh t ấ là vi c ệ tham gia c a ủ CHLB Đ c
ứ vào NATO, tháng 5 – 1955 Liên Xô và các nư c
ớ Đông Âu (An-ba-ni, Ba Lan, Hung-ga-ri, Bun-ga-ri, CHDC Đ c ứ , Ti p ệ Kh c ắ , Ru- ma-ni) đã thành l p ậ tổ ch c ứ Hi p ệ ư c ớ Vác-sa-va, m t
ộ liên minh chính trị - quân sự mang tính ch t ấ phòng th c ủ a ủ các nư c ớ xã h i ộ chủ nghĩa châu Âu. - Sự ra đ i ờ c a ủ NATO và tổ ch c ứ Hi p ệ c ứ Vác-sa-va là nh ng ữ s ự ki n ệ cu i ố cùng đánh d u ấ s ự xác l p ậ c a ủ c c ụ di n ệ hai c c ự , hai phe. “Chi n t ế ranh l nh” ạ đã bao trùm c t ả h gi ế i ớ . II. SỰ ĐỐI Đ U
Ầ ĐÔNG – TÂY VÀ CÁC CU C Ộ CHI N Ế TRANH C C Ụ BỘ 1. Cu c ộ chi n ế tranh ch n ố g th c ự dân Pháp Đ ở ông Dư n ơ g (1945 – 1954) - Ngay sau Chi n ế tranh thế gi i ớ thứ hai, th c ự dân Pháp đã quay l i ạ ti n ế hành cu c ộ chi n ế tranh xâm lư c ợ ba nư c ớ Vi t
ệ Nam, Lào, Cam-pu-chia. Tháng 12 – 1946, cu c ộ chi n ế đã lan r ng ộ trên toàn cõi Đông Dư ng. ơ - Vư t
ợ qua muôn vàn khó khăn gian kh , ổ nhân dân ba nư c ớ Đông Dư ng ơ đã kiên cư ng ờ kháng chi n. ế Sau khi cách m ng ạ Trung Qu c
ố thành công (1 – 10 – 1949), cu c ộ kháng chi n ế c a ủ Vi t ệ nam có đi u ề ki n ệ liên l c ạ và nh n ậ đư c ợ sự ng ủ h , ộ giúp đỡ c a ủ Liên Xô, Trung Qu c ố và các nư c ớ xã h i ộ chủ M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả )
nghĩa. Từ năm 1950, Mĩ vi n
ệ trợ cho Pháp và can thi p ệ ngày càng sâu vào cu c ộ chi n ế tranh Đông Dư ng. ơ T đó, c ừ u c
ộ chiến tranh Đông Dư ng ngà ơ y càng ch u s ị t ự ác đ ng c ộ a ủ hai phe. - Sau chi n ế th ng ắ Đi n ệ Biên Ph ủ l c ị h s ử (7 – 5 – 1954), H i ộ ngh ịGi - ơ ne-v ơ v ề Đông Dư ng ơ đã đư c ợ tri u ệ tập v i ớ sự tham gia c a ủ các nư c ớ l n ớ nh ư Liên Xô, Trung Qu c
ố , Mĩ, Anh và các bên tham chi n ế là Vi t ệ Nam Dân chủ C ng ộ hòa và Pháp… Hi p ệ đ nh ị Gi -ne ơ -vơ về Đông Dư ng ơ (21 – 7 – 1954) đã công nhận đ c ộ l p ậ chủ quy n, ề th ng ố nh t ấ và toàn v n ẹ lãnh thổ c a ủ Vi t ệ Nam, Lào, Cam-pu-chia. Cu c ộ chi n ế ở Đông Dư ng ơ đã ch m ấ d t ứ , nh ng ư Vi t ệ Nam t m ạ th i ờ bị chia c t ắ làm hai mi n, ề l y ấ vĩ tuyến 17 làm ranh gi i ớ quân s . ự 2. Cu c ộ chi n ế tranh Tri u
ề Tiên (1950 – 1953) - Sau Chi n ế tranh th ế gi i ớ th ha ứ i, theo th a ỏ thu n ậ gi a ữ các nư c ớ Đ ng ồ minh, quân đ i ộ Liên Xô chi m ế đóng mi n ề Bắc, quân đ i ộ Mĩ chi m ế đ ng ố mi n ề Nam, l y ấ vĩ tuy n ế 38 làm gi i ớ tuy n ế phân chia t m ạ th i ờ . T i ớ cu i
ố năm 1948, hai chính quy n ề đư c ợ thành l p ậ riêng rẽ là C ng ộ hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên ở phía B c ắ và Đ i ạ Hàn dân qu c ố (Hàn Qu c ố ) ở phía Nam, đư c ợ Liên Xô và Mĩ b o ả tr ợ cho m i ỗ bên. - Sau h n ơ ba năm chi n ế tranh, v i ớ nh ng ữ t n ổ th t ấ n ng ặ nề c a ủ c
ả hai bên, ngày 27 – 7 – 1953, Hi p ệ đ nh ị đình chi n ế đư c ợ kí k t ế gi a ữ Trung Qu c ố – Tri u ề Tiên v i ớ Mĩ – Hàn Qu c ố . Theo đó, vĩ tuy n ế 38 vẫn là ranh g i ớ quan sự gi a ữ hai mi n ề B c ắ , Nam Tri u ề Tiên. Cu c ộ chi n ế tranh Tri u ề Tiên là sự đ i ố đầu đầu tiên gi a
ữ hai phe, không phân thắng bại. 3. Cu c ộ kh n ủ g ho n ả g Ca-ri-bê (1962) - Sau khi cách m ng ạ Cu-ba th ng ắ l i ợ , Mĩ không ng ng ừ ch ng ố phá công cu c ộ xây d ng ự đ t ấ nư c ớ c a ủ nhân dân Cu-ba.
- Tháng 10 – 1962, tình hình trở nên căng thẳng nghiêm tr ng ọ do “cu c ộ kh ng ho ủ ng Ca ả -ri-bê”. 4. Cu c ộ chi n ế tranh ch n ố g Mĩ xâm lư c ợ Vi t N ệ am (1954- 1975) - Sau Hi p ệ đ nh ị Gi -ne ơ -vơ 1954 về Đông Dư ng, ơ Mĩ đã nhanh chóng h t ấ c ng ẳ Pháp, d ng ự lên chính quyền Ngô Đình Di m ệ , âm m u ư chia c t ắ lâu dài Vi t ệ Nam, bi n ế mi n ề Nam thành thu c ộ đ a ị ki u ể m i ớ và căn cứ quân sự c a ủ Mĩ. Nh ng ư m u ư đồ c a ủ Mĩ v p ấ ph i ả ý chí qu t ậ cư ng ờ và cu c ộ đ u ấ tranh anh dũng c a ủ nhân dân Vi t ệ Nam. - Chi n ế tranh Vi t ệ Nam đã trở thành cu c ộ chi n ế tranh c c ụ bộ l n ớ nh t ấ ph n ả ánh mâu thu n ẫ gi a ữ hai phe. Nh ng ư cu i ố cùng, m i ọ chi n ế lư c ợ chi n ế tranh c a ủ Mĩ đ u ề b ịphá s n. ả Tháng 1 – 1973, Hi p ệ đ nh ị Pa-ri đư c ợ kí k t ế . Theo đó, Mĩ cam k t ế tôn tr ng ọ các quy n ề dân t c ộ cơ b n ả là đ c ộ l p, ậ chủ quy n, ề th ng ố nhất và toàn v n ẹ lãnh thổ c a ủ Vi t ệ Nam, rút quân kh i ỏ Vi t ệ Nam, cam k t ế không dính líu ho c ặ can thiệp về quân s đ ự i ố v i ớ nư c ớ ta. - Đế qu c ố Mĩ mở r ng ộ cu c ộ chi n ế tranh xâm lư c
ợ sang Lào và Cam-pu-chia. Nhân dân ba nư c ớ Đông Dư ng ơ đoàn k t ế ti n ế hành cu c ộ kháng chi n ế ch ng ố Mĩ cư c ớ nư c ớ , đ n ế năm 1975 giành th ng ắ l i ợ hoàn toàn. M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) - Tóm l i ạ , trong th i ờ kì “Chi n ế tranh l nh” ạ , h u ầ như m i ọ cu c ộ chi n ế tranh ho c ặ xung đ t ộ quân s ự ở các khu v c ự trên thế gi i ớ , v i ớ nh ng ữ hình th c ứ và m c ứ độ khác nhau, đ u ề liên quan t i ớ sự đ i ố đ u ầ gi a ữ hai c c ự Xô – Mĩ.
III. XU THẾ HÒA HOÃN ĐÔNG – TÂY VÀ “CHI N Ế TRANH L N Ạ H” CH M Ấ D T Ứ - Đ u ầ nh ng ữ năm 70 xu hư ng
ớ hòa hoãn Đông – Tây đã xu t ấ hi n ệ v i ớ nh ng ữ cu c ộ g p ặ gỡ thư ng ơ lư ng ợ Xô – Mĩ.
+ Ngày 9 – 11 -1972, hai nư c ớ Đ c ứ – C ng ộ hòa Dân ch và ủ C ng ộ hòa Liên bang đã kí k t ế t i ạ Bon Hi p ệ đ nh v ị ề nh ng c ữ ơ s c ở a ủ quan h gi ệ a ữ Đông Đ c ứ và Tây Đ c ứ .
+ Cũng trong năm 1972, hai siêu cư ng ờ Liên Xô, Mĩ đã th a ỏ thu n ậ v ề vi c ệ h n ạ ch ế vũ khí chi n ế lư c ợ và ngày 26 – 5 kí Hi p ệ ư c ớ về vi c ệ h n ạ chế hệ th ng ố phòng ch ng ố tên l a ử (ABM), sau đó là Hi p ệ đ nh h ị
ạn chế vũ khí tiến công chiến lư c ợ (g i ọ tắt là SALT – 1).
+ Đầu tháng 8 – 1975, 35 nư c
ớ châu Âu và Mĩ, Ca-na-da đã kí Đ nh ị ư c ớ Hen-xin-ki, kh ng ẳ đ nh ị nh ng ữ
nguyên tắc trong quan hệ gi a ữ các qu c ố gia như bình đ ng, ẳ chủ quy n, ề s ự b n ề v ng ữ c a ủ đư ng ờ biên gi i ớ , giải quy t
ế hòa bình các tranh chấp. + T ừ đầu nh ng ữ năm 70, hai siêu cư ng ờ Xô – Mĩ đã ti n ế hành nh ng ữ cu c ộ g p c ặ p c ấ ao, nh t ấ là t ừ năm
1985 khi Gooc-ba-chop lên cầm quy n ề L ở iên Xô.
- Tháng 12 – 1989, trong cu c ộ g p ặ không chính th c ứ t i ạ đ o ả Man-ta (Đ a ị Trung H i ả ), T ng ổ bí thư Đảng C ng
ộ sản Liên Xô Gooc-ba-ch p ố và T ng ổ th ng
ố Mĩ Bu-sơ đã chính th c ứ cùng tuyên bố ch m ấ d t
ứ “Chiến tranh lạnh”. - “Chi n ế tranh l nh” ạ ch m ấ d t ứ đã mở ra nhi u ề hư ng ớ và nh ng ữ đi u ề ki n ệ gi i ả quy t ế hòa bình các vụ tranh chấp, xung đ t
ộ đang diễn ra ở nhiều khu v c ự trên th gi ế i ớ . IV. THẾ GI I Ớ SAU “CHI N Ế TRANH L N Ạ H” - Sau nhi u ề năm trì trệ và kh ng ủ ho ng ả kéo dài, t i ớ nh ng ữ năm 1989 – 1991, ch ế độ xã h i ộ ch ủ nghĩa đã b t ị an rã ở các nư c
ớ Đông Âu và Liên bang Xô Vi t ế . - Ngày 28 – 6 – 1991, H i ộ đ ng ồ tư ng ơ tr ợ kinh t (S ế EV) tuyên b gi ố i ả th và ể
sau đó ngày 1 – 7 – 1991, tổ ch c ứ Hi p ệ ư c ớ Vác-sa-va ch m ấ d t ứ ho t ạ đ ng. ộ V i ớ “c c ự ” Liên Xô tan rã, h ệ th ng ố th ế gi i ớ c a ủ các nư c ớ xã h i
ộ chủ nghĩa không còn t n ồ t i ạ và tr t ậ t ự thế gi i ớ hai c c ự I-an-ta đã s p ụ đ . ổ Th ế “hai c c ự ” c a ủ hai siêu cư ng ờ không còn n a ữ , Mĩ là “c c ự ” duy nh t ấ còn l i ạ . Ph m ạ vi nh ả hư ng ở c a ủ Liên Xô ở
châu Âu và châu Á đã b m ị ất, ảnh hư ng c ở a ủ Mĩ cũng bị thu h p ẹ nhi ở u n ề i ơ . - Từ sau năm 1991 đ y ầ bi n ế đ ng, ộ tình hình thế gi i ớ đã di n ễ ra nh ng ữ thay đ i ổ to l n ớ và ph c ứ t p. ạ Trật t t ự hế gi i ớ hai c c ự đã s p đ ụ nh ổ ng ư tr t ậ t t ự hế gi i ớ m i ớ l i
ạ đang trong quá trình hình thành. - S ự tan rã c a ủ Liên Xô đã t o ạ ra cho Mĩ m t ộ l i ợ th t ế m ạ th i ờ . Gi i ớ c m ầ quy n M ề ĩ ra s c ứ thi t ế l p ậ tr t ậ t t ự hế gi i ớ m i ớ m t ộ c c ự đ M ể ĩ làm bá chủ th gi ế i ớ . M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) - Bư c ớ sang thế kỉ XXI, v i ớ sự ti n ế tri n ể c a ủ xu thế hòa bình, h p ợ tác và phát tri n, ể các dân t c ộ hi v ng ọ về m t ộ tư ng ơ lai t t ố đ p ẹ c a ủ loài ngư i ờ . Nh ng ư cu c ộ t n ấ công kh ng ủ b ố b t ấ ng ờ vào nư c ớ Mĩ
ngày 11 – 9 – 2001 đã m đ ở ầu cho m t ộ th i ờ kì biến đ ng l ộ n c ớ a ủ tình hình th gi ế i ớ . CÂU HỎI TR C Ắ NGHI M Ệ
Câu 1: Liên Xô và Mĩ trở thành hai thế l c ự đ i ố đ u ầ nhau r i ồ đi đ n ế “chi n ế tranh l nh” ạ vào th i ờ đi m ể nào? A. Trư c ớ Chi n t ế ranh th gi ế i ớ th ha ứ i. B. Trong Chi n t ế ranh thế gi i ớ th ha ứ i. C. Sau Chi n t ế ranh th gi ế i ớ thứ hai. D. Trong và sau Chi n ế tranh th gi ế i ớ thứ hai. Câu 2: Sau Chi n t ế ranh th gi ế i ớ thứ hai, m u ư đ ba ồ o quát c a ủ Mĩ là: A. Tiêu di t ệ Liên Xô và các nư c ớ xã h i ộ ch nghĩ ủ a.
B. Tiêu diệt phong trào giải phóng dân t c ộ Á ở , Phi, Mĩ La-tinh. C. Tiêu di t ệ phong trào công nhân c ở ác nư c ớ tư b n c ả hủ nghĩa.
D. Làm bá chủ toàn th gi ế i ớ . Câu 3: Để th c ự hi n m ệ u ư đ l ồ àm bá chủ th gi ế i ớ , trư c ớ h t ế Mĩ lo ng i ạ đ n v ế n đ ấ gì ề ? A. nh Ả hư ng ở c a ủ Liên Xô cùng nh ng ữ th ng ắ l i ợ c a ủ cu c ộ cách m nh
ạ dân chủ nhân dân các nư c ớ Đông Âu. B. Thắng l i ợ c a ủ cách mạng Trung Qu c ố và s ra ự đ i ờ c a ủ nư c ớ C ng hòa ộ Nhân dân Trung Hoa. C. Chủ nghĩa xã h i ộ trở thành h t ệ h ng ố th gi ế i ớ .
D. Tất cả đều đúng.
Câu 4: Bản thông đi p ệ mà T ng ổ th ng ố T - ơ ru-man g i ử Qu c ố h i
ộ Mĩ ngày 12 – 13 – 1947 đư c ợ xem là s kh ự i ở đầu cho: A. Chính sách th c ự l c ự c a ủ Mĩ sau chi n ế tranh. B. M u đ ư l ồ àm bá chủ th gi ế i ớ c a ủ Mĩ. C. Chính sách ch ng L ố
iên Xô gây nên tình tr ng “ ạ Chi n ế tranh l nh” ạ . D. Chính sách ch ng c ố ác nư c ớ xã h i ộ ch nghĩ ủ a. Câu 5: Vì sao h c ọ thuy t ế T -ru-m ơ an v a ừ m i ớ ra đ i ờ đã v p ph ấ i ả s ph ự n khá ả ch c a ủ th gi ế i ớ ?
A. Vì bản chất phí nghĩa c a ủ nó.
B. Vì bản chất ch ng ố c ng c ộ a ủ nó.
C. Vì bản chất bành trư ng ớ c a ủ nó.
D. Vì bản chất đe d a ọ n n hòa ề bình c a ủ nó đ i ố v i ớ nhân lo i ạ .
Câu 6: Tháng 6 – 1947 di n ra ễ s ki ự n gì ệ M ở ĩ có liên quan đ n c ế ác nư c ớ Tây Âu?
A. Mĩ thành lập kh i ố quân s N ự ATO.
B. Mĩ thành lập kh i ố CENTO. M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85