Chuyên đề Mệnh đề độc lập (Ôn thi Tốt nghiệp Tiếng Anh 2025)

CHUYÊN ĐỀ 13: MỆNH ĐỀ ĐỘC LẬP A – LÝ THUYẾT I. Định nghĩa
- Mệnh đề độc lập (Independent clauses) diễn đạt một ý hoàn chỉnh và nó đóng vai trò của
một câu đơn hoặc trở thành một phần của câu đa mệnh đề.
- Mệnh đề độc lập bao gồm hai thành phần chính: S + V
S – Chủ ngữ: Là thành phần chỉ người, vật, hiện tượng thực hiện hành động hoặc chịu
tác động của hành động.
V – Động từ: Là thành phần chỉ hành động, trạng thái của chủ ngữ.
Ex: Taylor cannot come to the phone right now.
I wanted to go for a walk, but it started raining.
II. Chức năng của mệnh đề độc lập Chức năng Ví dụ
Diễn tả cảm xúc, tình trạng tâm trạng hoặc I feel so happy today.
ý kiến cá nhân của người nói
Diễn tả sự ngạc nhiên hoặc kinh ngạc của I can’t believe she won the competition! người nói
Tạo sự tương phản hoặc so sánh giữa hai ý She loves to read, but he prefers to watch trong câu movies.
Đưa ra ý kiến, tuyên bố hoặc khẳng định I think we should leave now. riêng biệt
Thể hiện sự phê phán, quan ngại hoặc sự He never listens to my advice!
không hài lòng của người nói
III. Các cách kết hợp mệnh đề độc lập
Mỗi mệnh đề độc lập là một câu hoàn chỉnh, thể hiện một ý trọn vẹn. Người viết có thể
kết hợp nhiều mệnh đề độc lập để tạo thành câu phức tạp hơn, thể hiện mối quan hệ liên kết giữa các ý.
1. Kết hợp hai mệnh đề độc lập bằng Liên từ kết hợp
- Liên từ kết hợp (for, and, nor, but, or, yet, so): Nối hai mệnh đề độc lập có cùng vị trí
ngữ pháp. Liên từ kết hợp là các từ dùng để nối hai mệnh đề những mệnh đề ngang hàng
nhau, có cùng vị trí ngữ pháp. Ví dụ: Nối tính từ với tính từ, danh từ với danh từ,…
- Cấu trúc sử dụng Liên từ kết hợp để kết hợp hai mệnh đề độc lập thành một câu ghép như sau:
Các liên từ kết hợp phổ biến: FANBOYS Khi ‘for’ được dùng
trong câu có 2 mệnh đề Mệnh đề độc lập 1, + She was tired, for she For
độc lập, nó đóng vai trò for + mệnh đề độc lập had been working all (vì)
để đưa ra lý do cho một 2. day. việc gì đó. Khi muốn 2 sự vật, sự
việc đối tượng được
nhắc đến ngang hàng Mệnh đề độc lập 1, + And nhau và muốn xuất hiện She likes to read books,
and + mệnh đề độc lập (và) cùng lúc, chúng ta dùng and she enjoys painting. 2.
‘and’ để kết nối thành phần này với thành phần khác. Mệnh đề độc lập 1 Nor
Khi muốn bổ sung thêm (dạng phủ định), + nor They don’t like horror (cũng
ý phủ định ở sau ý định + mệnh đề độc lập 2 movies, nor do they
không) của mệnh đề trước.
(dạng phủ định, đảo watch them. ngữ.)
Từ ‘but’ được thêm ở Mệnh đề độc lập 1, + I wanted to go to the But
giữa 2 mệnh đề để thể but + mệnh đề độc lập park, but it started
(nhưng) hiện sự tương phản, đối 2. raining.
lập của 2 mệnh đề đó.
Từ ‘or’ được dùng để Or
nối 2 mệnh đề khi bạn Mệnh đề độc lập 1, + or You can go to the party, (hoặc)
muốn đưa ra sự lựa + mệnh đề độc lập 2. or you can stay home. chọn 1 trong 2 việc gì. Yet
Cũng mang ý nghĩa như Mệnh đề độc lập 1, + He had never been to (tuy
‘but’, nhưng ‘yet’ thể yet + mệnh đề độc lập Paris, yet he spoke
hiện sự tương phản có nhiên) phần đáng ngạc nhiên 2. French fluently. hơn.
Từ ‘so’ được đưa vào trong câu có 2 mệnh đề So
Mệnh đề độc lập 1, + or He didn’t study for the
để thể hiện mệnh đề thứ (vì vậy) + mệnh đề độc lập 2. test, so he failed.
2 là hệ quả của mệnh đề thứ 1.
2. Kết hợp hai mệnh đề độc lập bằng Liên từ tương quan
- Liên từ tương quan: Nối hai mệnh đề độc lập có cùng cấu trúc. Liên từ tương quan gồm
một liên từ kết hợp với các từ khác thành cặp, dùng để liên kết hai mệnh đề có chức năng
tương đồng về mặt ngữ pháp.
- Cấu trúc để sử dụng Liên từ tương quan để kết hợp hai mệnh đề độc lập thành một câu ghép như sau:
Các liên từ tương quan phổ biến Diễn tả một hành No sooner…
động vừa mới xảy ra No sooner + trợ No sooner had the than
thì ngay lập tức có động từ + chủ ngữ + teacher started (vừa mới…
một hành động khác động từ, than + chủ speaking, than the bell thì đã)
xảy ra, thường mang ngữ + động từ. rang. tính bất ngờ. Hardly/
Diễn tả sự việc xảy Hardly/Scarcely Hardly/Scarcely Scarcely/
ra ngay lập tức sau /Barely + trợ động từ /Barely had I arrived Barely…when
một hành động khác, + chủ ngữ + động từ, at the station, when (vừa mới…
tương tự như ‘No when + chủ ngữ + the train departed. thì đã) sooner...than’. động từ.
Nhấn mạnh rằng Not only + mệnh đề Not only thông tin bổ sung Not only did she
độc lập 1 (đảo ngữ), …but also trong mệnh đề sau là finish her homework, + but + chủ ngữ (không những đáng ngạc nhiên but she also helped mệnh đề 2 + also vị …mà còn) hoặc mâu thuẫn với her brother with his. ngữ mệnh đề 2. thông tin đã biết. Thể hiện sự mâu Not a word was
thuẫn, bằng cách phủ Not + mệnh đề độc spoken during the Not…but
nhận mệnh đề trước lập 1, but + mệnh đề meeting, but the (không…mà)
và nhấn mạnh mệnh độc lập 2. silence spoke đề sau. volumes.
Trình bày hai sự lựa Either + mệnh đề Either you finish your Either…or
chọn, và nhấn mạnh độc lập 1, + or + work now, or you stay (hoặc…hoặc)
rằng chỉ có hai lựa mệnh đề độc lập 2. late to complete it. chọn. Neither + mệnh đề Neither…nor Neither did she come
Thể hiện sự phủ định độc lập 1 (đảo ngữ), (không… to the party, nor did của hai sự lựa chọn. + nor + mệnh đề độc cũng không) she call to explain. lập 2 (đảo ngữ). Just as a flower needs Just as + mệnh đề Just as…so Thể hiện sự tương sunlight to grow, so độc lập 1, so + mệnh (như…giống đồng giữa mệnh đề does a person need đề độc lập 2 (đảo vậy) trước và sau. love and care to ngữ). thrive. Thể hiện sự nghi ngờ I’m not sure whether Whether + mệnh đề Whether…or giữa hai lựa chọn, và she will come to the độc lập 1, + or + (liệu…hay) có thể mang ý nghĩa party, or she will stay mệnh đề độc lập 2. như ‘if’ (nếu). home.
3. Kết hợp hai mệnh đề độc lập bằng Trạng từ liên kết
- Trạng từ liên kết (however, therefore, moreover, nevertheless,…): Nối hai mệnh đề độc
lập và thể hiện mối quan hệ logic giữa các ý.