SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT HÀ NỘI
NĂM HỌC 2017 – 2018 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC
Thời gian làm bài: 120 phút Phần I (4,0 điểm)
Mở đầu bài thơ Nói với con, nhà thơ Y Phương viết:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
(Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
Câu 1 (1,0 điểm). Ghi lại chính xác 7 dòng tiếp theo những dòng thơ trên.
Câu 2 (1,0 điểm). Cách miêu tả bước chân con “chạm tiếng nói”, “tới tiếng cười”
có gì đặc biệt? Qua đó, tác giả đã thể hiện được điều gì?
Câu 3 (2,0 điểm). Hãy trình bày suy nghĩ của em (khoảng 12 câu) về quan niệm:
Được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của mỗi con người.
Phần II: (6,0 điểm) Cho đoạn trích:
Ông nằm vật lên giường vắt tay lên trán nghĩ ngợi vẩn vơ. Ông lại nghĩ về cái
làng của ông, lại nghĩ đến những ngày cùng làm với anh em. Ô, sao mà độ ấy vui
thế. Ông thấy mình như trẻ ra. Cũng hát hỏng, bông phèng, cũng đào, cũng cuốc
mê man suốt ngày. Trong lòng ông lão lại thấy náo nức hẳn lên. Ông lại muốn về
làng, lại muốn được cùng anh em đào đường đắp ụ, xẻ hào, khuân đá… Không biết
cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong chưa? Những đường hầm bí mật chắc là còn
khướt lắm. Chao ôi! Ông lão nhớ làng, nhớ cái làng quá.
(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
Câu 1 (1,0 điểm). Đoạn văn trên được trích từ truyện ngắn nào? Của ai? Nêu hoàn
cảnh ra đời của truyện ngắn này.
Câu 2 (1,0 điểm). Dòng cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật ông lão được thể hiện qua
việc nhắc lại các từ, cụm từ nào trong đoạn trích? Trong dòng cảm xúc, suy nghĩ
ấy có những kỉ niệm nào của ông với làng kháng chiến?
Câu 3 (1,0 điểm). Xét về mục đích nói, câu văn “Không biết cái chòi gác ở đầu
làng đã dựng xong chưa” thuộc kiểu câu gì? Vì sao nỗi trăn trở của ông lão trong
câu văn đó lại là một biểu hiện của tình cảm công dân?
Câu 4 (3,0 điểm). Với hiểu biết của em về truyện ngắn trên, hãy viết một đoạn văn
quy nạp khoảng 12 câu, có sử dụng câu ghép và câu thế (gạch dưới câu ghép và từ
ngữ được dùng làm phép thế) để khẳng định: Truyện đã khắc họa thành công hình
ảnh những người nông dân trong kháng chiến. HƯỚNG DẪN CHẤM PHẦN I (4,0 ĐIỂM) Câu Yêu cầu Điểm Câu 1
Ghi lại chính xác 7 dòng thơ tiếp theo những dòng thơ 1,0 điểm trên.
“Người đồng mình yêu lắm con ơi Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.” Câu 2
- Cách miêu tả gợi cho ta hình ảnh một gia đình tràn 1,0 điểm
đầy hạnh phúc với những “tiếng nói”, “tiếng cười”; cả
ngôi nhà như rung lên trong “tiếng nói”, “tiếng cười”
của cha, của mẹ. Mỗi bước con đi, mỗi tiếng con cười
đều được cha mẹ đón nhận, chăm chút, mừng vui.
Trong tình yêu thương, trong sự nâng niu của cha mẹ. Câu 3
* Hình thức: Học sinh có thể trình bày nội dung trả lời 2,0 điểm
bằng một (hoặc một số) đoạn văn ngắn (khoảng 12 câu).
* Nội dung: Học sinh có thể triển khai đoạn văn theo
các hướng khác nhau, song cần đảm bảo một số nội dung chính:
- Giải thích ý kiến: Tình yêu thương là một trong những
tình cảm đẹp đẽ, ấm áp thể hiện qua sự quan tâm, tình
yêu mến, qua từng lời nói, cử chỉ, việc làm cụ thể với
những người mà ta yêu quý. Được sống trong tình yêu
thương của mọi người chính là một niềm hạnh phúc của mỗi người. - Bình luận, chứng minh:
+ Khẳng định ý kiến trên là chính xác.
Với tình yêu thương, con người tìm được mục đích
sống, động lực mạnh mẽ, niềm an ủi, nguồn động viên
khi gặp khó khăn thử thách, được sẻ chia niềm vui trong
công việc và cuộc sống ...
Không có tình yêu thương, mỗi con người sống trong sự
cô đơn, lạnh lùng, vô cảm. Cuộc sống sẽ trở nên vô vị,
nhạt nhẽo, dễ gục ngã trước những khó khăn, cám dỗ trong cuộc đời ... + Bàn luận mở rộng:
Tình yêu thương chân thành phải được thể hiện qua
những hành động, lời nói cụ thể trong cuộc sống hàng ngày.
Tình yêu thương cần phải được thể hiện đúng cách,
đúng hoàn cảnh, đúng đối tượng để mỗi con người
không trở nên dựa dẫm, ỷ lại.
- Bài học rút ra cho bản thân. PHẦN II (6,0 ĐIỂM) Câu 1
- Đoạn văn trên được trích từ truyện ngắn Làng của nhà 1,0 điểm văn Kim Lân.
- Hoàn cảnh ra đời của truyện ngắn: Làng được viết
trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp và
đăng lần đầu trên tạp chí Văn nghệ năm 1948. Câu 2
- Dòng cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật được thể hiện 1,0 điểm
qua việc lặp lại các từ : “nghĩ”, “muốn”, “nhớ”.
- Những kỷ niệm trong dòng cảm xúc của nhân vật:
+ Kỷ niệm gắn với những con người ở làng: Những anh
em cùng nhau làm việc, cùng đào đường, đắp ụ, xẻ hào,
khuân đá… phục vụ kháng chiến.
+ Kỷ niệm về những hoạt động, về niềm vui say trong thời kì kháng chiến.
+ Kỷ niệm gắn liền những địa danh cụ thể ở làng kháng
chiến: Cái chòi gác đang dựng, những đường hầm bí mật. Câu 3
- Xét về mục đích nói, câu văn “Không biết cái chòi gác 1,0 điểm
ở đầu làng đã dựng xong chưa?” thuộc kiểu câu nghi vấn.
- Nỗi trăn trở của ông lão trong câu văn "Không biết cái
Document Outline
- SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
- KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT