Giáo án Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn Toán 9 Học kì 1

TUẦN: Ngày soạn: Ngày dạy:
BÀI 4: VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA ĐƯỜNG THẲNG VÀ ĐƯỜNG TRÒN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:
- Hiểu được vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn và điều kiện để mỗi vị
trí tương ứng có thể xảy ra;
- Hiểu các khái niệm tiếp tuyến của đường tròn, tiếp điểm. Nắm được định lí về tính chất tiếp tuyến. 2. Năng lực
- Năng lực chung: NL sử dụng ngôn ngữ toán học: kí hiệu, tưởng tượng. NL tư
duy: logic, khả năng suy diễn, lập luận toán học. NL thực hiện các phép tính.NL
hoạt động nhóm. NL sử dụng các công cụ: công cụ vẽ
- Năng lực chuyên biệt: Xác định được đâu là pt bậc nhất hai ẩn và biểu diễn tập nghiệm của nó. 3. Phẩm chất
- Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: Sgk, Sgv, các dạng toán…
2 - HS : Xem trước bài; Chuẩn bị các dụng cụ học tập; SGK, SBT Toán
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC


A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục đích: Kích thích tính ham học hỏi của học sinh và bước đầu hình thành kiến thức mới.
b) Nội dung: HS lắng nghe trả lời câu hỏi của GV
c) Sản phẩm: HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d) Tổ chức thực hiện: Chúng ta đã biết VTTĐ của hai đường thẳng. Vậy nếu có
một đường thẳng và đường tròn, sẽ có mấy VTTĐ? Mỗi trường hợp có mấy điểm chung?
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tìm hiểu về Ba vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn
a) Mục đích: Hs nắm được Ba vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức:
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1. B
a vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn.
Gv cho Hs suy nghĩ trả lời ?1. Từ đó giáo
viên giới thiệu về ba vị trí tương đối của ?1 Vì nếu đường thẳng và đường tròn có
đường thẳng và đường tròn.
ba điểm chung thì lúc đó đường tròn đi
qua ba điểm thẳng hàng là vô lý (theo sự GV giới thiệu : xác định của đư A B a ờng t O ròn) O H R
+ Vị trí cắt nhau của đường thẳng và A B a H
a) Đường thẳng avà ) đường tròn b) cắt nhau:

đường tròn (sgk.tr107) + Cát tuyến
H: Nếu đường thẳng a đi qua tâm O thì OH =? OH < R và HA = HB =
H: Nếu đường thẳng a không đi qua tâm
O thì OH thế nào với R? Nêu cách tính ?2 AH, HB theo OH và R?
+ Khi AB đi qua tâm, ta có : OH = 0 < R
Gv Hướng dẫn Hs chứng minh khẳng + Khi AB không đi qua tâm :Kẻ OH định trên qua ?2 AB
Khi đó đường thẳng và đường tròn có Xét tam giác OHB vuông tại H, ta có: mấy điểm chung?
OH < OB nên OH < R (đpcm)
Có nhận xét gì về OC với đường thẳng a b) Đường thẳng và đường tròn tiếp xúc
và độ dài khoảng cách OH? nhau: (Sgk.tr108)
H: Phát biểu kết quả trên thành Định lý?
H: So sánh khoảng cách OH từ O đến O O O
đường thẳng a và bán kính của đường a CH a C H D a H tròn? a) b)
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Định lý: (sgk.tr108)
+ HS: Trả lời các câu hỏi của GV
c) Đường thẳng và đường
+ GV: Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS tròn không giao nhau:
thực hiện nhiệm vụ (sgk.tr108)
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS báo cáo kết quả OH > R
+ Các HS khác nhận xét, bổ sung cho nhau.
- Bước 4: Kết luận, nhận định: Đánh
giá kết quả thực hiện nhiệm vu của HS GV chốt lại kiến thức
Hoạt động 2: Tìm hiểu về Hệ thức giữa khoảng cách từ tâm đường tròn đến
đường thẳng và bán kính của ĐT
a) Mục đích: Hs nắm được hệ thức giữa khoảng cách từ tâm đường tròn đến
đường thẳng và bán kính của ĐT
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức:
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
2. Hệ thức giữa khoảng cách từ tâm
đường tròn đến đường thẳng và bán
Gv cho Hs tìm hiểu nội dung trong sgk. kính của đường tròn.
Gv treo bảng phụ và giới thiệu bảng tóm
tắt như sgk.tr109. Gv Tổ chức cho Hs * Bảng tóm tắt: (Sgk.tr109)
hoạt động nhóm làm?3 trong 3-5p rồi gọi
Hs đại diện nhóm trình bày.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: