Giáo án Xác suất thực nghiệm của một biến cố trong một số trò chơi đơn giản Toán 8 Cánh diều

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
BÀI 5. XÁC SUẤT THỰC NGHIỆM CỦA BIẾN CỐ TRONG MỘT SỐ TRÒ
CHƠI ĐƠN GIẢN (3 tiết) I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Nhận biết được mối liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của một biến cố với
xác suất của biến cố đó thông qua một số ví dụ đơn giản.
- Sử dụng được tỉ số để mô tả xác suất của một biến cố ngẫu nhiên trong một số ví dụ đơn giản. 2. Năng lực Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học. -
Tư duy và lập luận toán học: HS xác định không gian mẫu của các trò chơi đơn giản, chẳng hạn
như trò chơi tung đồng xu, trò chơi rút thẻ,... Tìm ra các mỗi liện hệ giữa xác suất thực nghiệm
của một biến cố với xác suất của biến cố đó. -
Mô hình hóa toán học: HS xây dựng và sử dụng các mô hình toán học để giải quyết các vấn đề
thực tế liên quan đến xác suất, chẳng hạn như xác định xác suất trúng giải trong trò chơi xổ số, tung đồng xu,... -
Giải quyết vấn đề toán học: HS phân tích vấn đề để xác định các dữ liệu cần thiết, các công thức
cần sử dụng để giải quyết vấn đề. -
Giao tiếp toán học: HS diễn đạt mạch lạc, rõ ràng, chính xác các ý tưởng toán học của mình khi
giải thích cho bạn bè hiểu về không gian mẫu, xác định biến cố, xác định xác suất của biến cố
trong các trò chơi đơn giản. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.


- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh
liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu:
- Tạo hứng thú, thu hút HS tìm hiểu nội dung bài học.
b) Nội dung: HS đọc bài toán mở đầu và thực hiện bài toán dưới sự dẫn dắt của GV (HS chưa cần giải bài toán ngay).
c) Sản phẩm: HS nắm được các thông tin trong bài toán và dự đoán câu trả lời cho câu hỏi mở đầu theo ý kiến cá nhân.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV chiếu Slide dẫn dắt và yêu cầu HS thảo luận và nêu dự đoán về câu hỏi mở đầu (chưa cần HS giải):
Sau khi tung một đồng xu 15 lần liên tiếp, bạn Thảo
kiểm đếm được mặt N xuất hiện 8 lần.
+ Xác suất thực nghiệm của biến cố ngẫu nhiên ”Mặt
xuất hiện của đồng xu là mặt N” là bao nhiêu?
+ Xác suất thực nghiệm đó có mối liên hệ gì với xác
suất của biến cố ngẫu nhiên trên?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài
học mới: “Các em thân mến, trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường gặp những tình huống ngẫu
nhiên, chẳng hạn như: tung đồng xu, gieo xúc xắc, rút thăm trúng thưởng,... Trong bài học hôm nay,
chúng ta sẽ tìm hiểu về xác suất thực nghiệm của một biến cố trong một số trò chơi đơn giản”.
⇒ Xác suất thực nghiệm của biến cố trong một số trò chơi đơn giản.


B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Xác suất thực nghiệm của một biến cố trong trò chơi tung đồng xu. a) Mục tiêu:
- HS biết định nghĩa xác suất thực nghiệm của biến cố: “Mặt xuất hiện của đồng xu là mặt N” (hoặc biến
cố: “ Mặt xuất hiện của đồng xu là mặt S”) khi tung đồng xu nhiều lần.
- HS nhận biết và phát biểu mối liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của biến cố khi số lần thực nghiệm rất lớn. b) Nội dung:
- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ1, 2;
Luyện tập 1 và các Ví dụ.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS nắm được
định nghĩa xác suất thực nghiệm của biến cố: “Mặt xuất hiện của đồng xu là mặt N”; mối liên hệ giữa xác
suất thực nghiệm của biến cố khi số lần thực nghiệm rất lớn.
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
I. Xác suất thực nghiệm của một biến cố trong trò
NV1: Tìm hiểu Khái niệm xác suất thực chơi tung đồng xu.
nghiệm của một biến cố trong trò chơi tung 1. Khái niệm đồng xu HĐ1
- GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân thực hiện
Tỉ số giữa số lần xuất hiện mặt N và tổng số lần tung là HĐ1. 11
+ GV chỉ định 1 HS đứng tại chỗ trình bày đáp 20 án.
→ Sau đó dẫn dắt để HS rút ra Nhận xét để HS Nhận xét
biết và nắm được về xác suất thực nghiệm của
- Tỉ số của số lần xuất hiện mặt N và tổng số lần tung một biến cố. 11 đồng xu là
. Tỉ số này là xác suất thực nghiệm xuất 20
hiện mặt N khi tung một đồng xu 20 lần liên tiếp. 11 - Tỉ số
là xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt
- GV giới thiệu Định nghĩa cách tính, công thức 20
tính xác suất thực nghiệm của một biến cố.
xuất hiện của đồng xu là mặt N ” trong trò chơi trên.
+ HS ghi chép bài vào vở, ghi nhớ công thức. Định nghĩa
+ Xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt xuất hiện của
đồng xu là mặt N ” khi tung đồng xu nhiều lần bằng
Số lần xuất hiệnmặt N
Tổng số lầntung đồng xu
- GV cho HS thực hiện cá nhân, đọc – hiểu Ví
+ Xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt xuất hiện của
dụ 1 theo hướng dẫn trong SGK.
đồng xu là mặt S” khi tung đồng xu nhiều lần bằng
+ GV mời 1 HS trình bày lại cách thực hiện tính
S ố l ầ n xu ấ t hi ệ n m ặ t S xác suât của biến cố.
T ổ ng s ố l ầ n tung đồ ng xu
- HS thảo luận nhóm đôi thực hiện Luyện tập 1
Ví dụ 1: (SGK – tr.32)
+ GV mời 1 HS đứng tại chỗ nêu hướng làm bài Hướng dẫn giải (SGK – tr.32) toán.
+ GV chỉ định 1 HS lên bảng thực hiện.
NV2: Tìm hiểu mối liên hệ giữa xác suất thực Luyện tập 1
nghiệm của một biến cố với xác suất của biến
- Số lần xuất hiện mặt S là: 40−19=21 (lần)


cố đó khi số lần thực nghiệm rất lớn.
- Xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt xuất hiện của
- GV cho HS đọc HĐ2 theo SGK. 21
→ Từ đó GV rút ra Nhận xét và giảng giải cho
đồng xu là mặt S” là: 40 HS.
2. Mối liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của một
biến cố với xác suất của biến cố đó khi số lần thực nghiệm rất lớn. HĐ2
Nội dụng HĐ2 (SGK – tr. 32)
- GV cho HS thảo luận cặp đôi rút ra mối liên Nhận xét:
liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của một biến
Người ta chứng minh được rằng khi số lần tung ngày
cố với xác suất của biến cố đó khi số lần thực
càng lớn thì xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt xuất nghiệm rất lớn.
hiện của đồng xu là mặt N ” ngày càng gần với 0 , 5.
→ GV chính xác hóa đáp án bằng cách nêu
Như chúng ta đã biết số 0 , 5 là xác suất của biến cố
phần Định nghĩa trong khung kiến thức trọng
“Mặt xuất hiện của đồng xu là mặt N”. tâm.
+ HS ghi chép bài đầy đủ. Định nghĩa
Trong trò chơi tung đồng xu, khi số lần tung ngày càng
- HS thực hiện tìm hiểu Ví dụ 2 theo hướng dẫn lớn thì xác suất thực nghiệm của biến cố “Mặt xuất hiện
trong SGK để củng cố thêm về phần Ghi nhớ
của đồng xu là mặt N ” (hoặc biến cố “Mặt xuất hiện của trên.
đồng xu là mặt S”) ngày càng gần với xác suất của biến
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: cố đó.
- HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.
Ví dụ 2: (SGK – tr.33)
- HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi,
Hướng dẫn giải (SGK – tr.33)
đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.
Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú
ý bài làm các bạn và nhận xét.
- GV: quan sát và trợ giúp HS.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
- HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả
lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát
lưu ý lại kiến thức trọng tâm
+ Định nghĩa xác suất thực nghiệm của biến cố:
“Mặt xuất hiện của đồng xu là mặt N”;
+ Mối liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của
biến cố khi số lần thực nghiệm rất lớn.
Hoạt động 2: Xác suất thực nghiệm của một biến cố trong trò chơi gieo xúc xắc. a) Mục tiêu:
- HS hình thành khái niệm xác suất thực nghiệm của một biến cố trong trò chơi gieo xúc xắc.
- HS nhận biết mối liên hệ giữa xác suất thực nghiệm của biến cố với xác suất của biến cố đó khi số lần thực nghiệm rất lớn. b) Nội dung: