Trắc nghiệm Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam Lịch sử 12

ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) CHỦ Đ 2 Ề PHONG TRÀO DÂN T C Ộ DÂN CH Ủ Ở VI T Ệ NAM TỪ NĂM 1919 Đ N Ế NĂM 1925 I. HO T Ạ Đ N Ộ G C A Ủ PHAN B I
Ộ CHÂU, PHAN CHÂU TRINH VÀ M T Ộ SỐ NGƯ I Ờ VI T Ệ NAM S N Ố G Ở TRUNG QU C Ố , PHÁP 1. Hoạt đ n ộ g c a ủ Phan B i ộ Châu và m t s ộ th ố anh niên Vi t ệ Nam trên đ t ấ Trung Qu c ố - Ảnh hư ng ở c a ủ Cách m ng ạ tháng Mư i ờ và sự ra đ i ờ c a ủ nư c ớ Nga Xô vi t ế đ n ế v i ớ Phan B i ộ Châu như m t ộ ánh sáng m i ớ . C m ả tình v i ớ nư c ớ Nga Xô vi t ế , cu i ố năm 1920, Phan B i ộ Châu d c ị h ra chữ Hán cu n ố Đi u ề tra chân tư ng ớ Nga-la-tư c a ủ m t ộ tác giả Nh t ậ B n, ả vi t ế truy n ệ Ph m ạ H ng ồ Thái, ng i ợ ca tinh thần yêu nư c ớ , s hi ự sinh anh dũng c a ủ ngư i ờ thanh niên h P ọ h m ạ .
- Tháng 6 – 1925 trong khi ch a ư th ể thay đ i ổ đư c ợ t ổ ch c ứ , thay đ i ổ phư ng ơ lư c ợ đ u ấ tranh thích h p ợ v i ớ bi n ế chuy n ể m i ớ c a ủ đ t ấ nư c ớ và th i ờ đ i ạ thì Phan B i ộ châu b ịth c ự dân Pháp b t ắ t i ạ Hàng Châu (Trung Qu c ố ) đ a ư về nư c ớ , bị k t ế án tù r i ồ đ a ư về an trí ở Hu . ế Từ đó tr ở đi, Phan B i ộ Châu không thể tiến theo nh p đ ị ấu tranh m i ớ c a ủ dân t c ộ . - Vào gi a ữ nh ng ữ năm 20 đã có nhi u ề thanh niên yêu nư c ớ sang Qu ng ả Châu (Trung Qu c ố ) tìm đư ng ờ c u ứ nư c ớ , trong đó có Lê H ng ồ S n, ơ H T ồ ùng M u, ậ Nguy n ễ Công Vi n ễ vv… Năm 1923, h ọ l p ậ ra tổ ch c
ứ Tâm tâm xã. Để phát huy nh ả hư ng, ở gây ti ng ế vang th c ứ t nh ỉ đ ng ồ bào trong nư c ớ , Tâm tâm xã cử Phạm H ng ồ Thái th c ự hi n ệ m u ư sát toàn quy n ề Méc-lanh (Merlin) ở Sa Di n ệ (Qu ng ả Châu) ngày 19-6-1924. Sự vi c ệ không thành, Ph m ạ H ng
ồ Thái đã anh dũng hi sinh trên dòng Châu Giang. Ti ng ế bom Ph m ạ H ng ồ Thái đã nhóm l i ạ ng n ọ l a ử chi n ế đ u, ấ khích lệ tinh th n ầ đ u ấ tranh c a ủ nhân dân ta, nhất là thanh niên. S ki ự n ệ l c ị h s đó t ử uy nh nh ỏ ng nó ư “nh c ư him én nh báo hi ỏ u m ệ ùa xuân”. 2. Hoạt đ n ộ g c a
ủ Phan Châu Trinh và m t s ộ n ố gư i ờ Vi t ệ Nam trên đ t P ấ háp - Vào đ u
ầ năm 1922, Phan Châu Trinh đ n ế Mác-xây. Nhân d p ị vua Kh i ả Đ nh ị sang d ự cu c ộ tri n ể lãm thu c ộ đ a ị khu c ế h trư ng ơ cái g i
ọ là “công lao khai hóa” c a
ủ Pháp, Phan Châu Trinh vi t ế Thất đi u ề thư vạch ra 7 t i ộ đáng chém c a ủ Kh i ả Đ nh. ị Phan Châu Trinh còn t ổ ch c ứ di n ễ thuy t ế lên án ch ế đ ộ quân ch và ủ quan trư ng ờ ở Vi t ệ Nam, ti p ế t c
ụ hô hào “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân khí”…
- Tháng 6 -1925, Phan Châu Trinh về nư c ớ . M c ặ dù s c ứ kh e ỏ đã y u, ế ông v n ẫ ti p ế t c ụ ho t ạ đ ng, ộ đả phá chế độ quân ch , ủ đề cao dân quy n. ề Nhi u ề t ng ầ l p ớ nhân dân, nh t ấ là thanh niên r t ấ m n ế m ộ và hư ng ở ng ứ hoạt đ ng ộ c a ủ Phan Châu Trinh. - Sau Chi n t ế ranh th gi ế i ớ th ứ nh t ấ , nhi u ề Vi t ệ ki u ề t i ạ Pháp đã tham gia ho t ạ đ ng yê ộ u nư c ớ , chuy n ể tài li u, ệ sách báo ti n ế bộ về nư c ớ . M t ộ s ố th y ủ thủ Vi t ệ Nam đã ho t ạ đ ng ộ trong H i ộ liên hi p ệ thu c ộ đ a ị . Nhiều trí th c ứ và lao đ ng ộ Vi t ệ Nam P ở háp đã đoàn k t ế t p h ậ p t ợ rong các t c ổ h c ứ yêu nư c ớ . Năm 1925, H i ộ nh ng ng ữ ư i ờ lao đ ng t ộ rí óc Đ ở ông Dư ng ra ơ đ i ờ . M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) - M t
ộ số thanh niên, sinh viên yêu nư c ớ xu t
ấ thân trong các gia đình đ a ị ch , ủ t ư s n ả l p ậ ra Đ ng ả Vi t ệ Nam đ c ộ l p, ậ xu t ấ b n
ả báo Tái sinh. Đảng có m t
ộ số chi bộ ở Pa-ri và các t nh ỉ lân c n, ậ còn ở trong nư c ớ thì không có chỗ d a ự . II. HO T Ạ ĐỘNG CỦA T S Ư N Ả , TI U Ể T S Ư N
Ả VÀ CÔNG NHÂN VI T Ệ NAM 1. Hoạt đ n ộ g c a ủ t s ư n ả và ti u ể t s ư n ả
a. Phong trào c a gi ủ ai c p t ấ s ư n ả - Ngay từ khi m i ớ ra đ i ờ , t ư s n ả Vi t ệ Nam đã t ổ ch c ứ cu c ộ t y ẩ chay t ư s n ả Hoa Ki u ề (1919) ở m t ộ số t nh
ỉ và thành phố như Sài Gòn, Hà N i ộ , H i ả Phòng, Nam Đ nh… ị Ở Hà N i ộ có cu c ộ v n ậ đ ng ộ ngư i ờ Vi t ệ Nam chỉ mua hàng c a ủ ngư i ờ Vi t ệ Nam. - Năm 1923, x y ả ra vụ đ u ấ tranh ch ng ố tư b n ả Pháp đ c ộ quy n ề c ng ả Sài Gòn, đ c ộ quy n ề xu t ấ c ng ả lúa gạo Nam Kì. - Ngoài ra, giai c p ấ tư s n
ả đã dùng báo chí để bênh v c ự quy n ề l i
ợ cho mình trong phong trào ch ng ố đ c ộ quyền. - M t ộ số tư s n ả và đ a ị chủ l n ớ ở Nam Kì (đ i ạ bi u
ể là Bùi Quang Chiêu, Nguy n ễ Phan Long…) đã t p ậ h p ợ nhau lại thành m t ộ tổ ch c
ứ có tên là Đảng Lập hi n
ế (1923). Cơ quan ngôn lu n ậ c a ủ Đ ng ả L p ậ hiến là tờ Di n ễ đàn Đông Dư ng
ơ và Tiếng d i ộ An Nam. Khi đư c ợ th c ự dân Pháp như ng ợ bộ cho ít quyền l i ợ (nh c ư ho tham gia H i ộ đ ng Q ồ u n h ả t ạ Nam Kì), h đã ọ th a ỏ hi p v ệ i ớ chúng.
b. Phong trào c a t ủ i u ể t s ư n ả - Sau chi n ế tranh, các t ng ầ l p ớ ti u ể tư s n ả trí th c ứ (g m ồ sinh viên trư ng ờ Cao đ ng ẳ Hà N i ộ , h c ọ sinh và giáo viên các trư ng, ờ viên ch c
ứ , nhà văn, nhà báo v.v…) sôi n i ổ đ u ấ tranh đòi quy n ề t ự do dân ch , ủ hăng hái ch ng ố l i ạ cư ng ờ quy n ề áp b c ứ . Họ đư c ợ t p ậ h p ợ trong nh ng ữ tổ ch c
ứ chính trị như Vi t ệ Nam nghĩa đoàn, h i ộ Ph c ụ Vi t
ệ , đảng Thanh niên v i ớ nhi u ề hoạt đ ng ộ phong phú, sôi n i ổ (mít tinh,
biểu tình, bãi khóa v.v.), nhi u ề tờ báo ti n ế bộ l n ầ lư t ợ ra đ i ờ . Báo ti ng
ế Pháp có các tờ Chuông rè, An Nam tr , ẻ Ngư i
ờ nhà quê; báo ti ng ế Vi t ệ có tờ H u ữ thanh, Ti ng
ế dân, Đông Pháp th i ờ báo, Th c ự nghi p
ệ dân báo… Họ lập ra nh ng ữ nhà xu t ấ b n ả ti n ế bộ như Nam đ ng ồ thư xã (Hà N i ộ ), Cư ng ờ h c ọ th x
ư ã (Sài Gòn), Quan hải tùng th ư (Hu ). ế - Trong phong trào yêu nư c ớ dân chủ công khai h i ồ đó có m t ộ sự ki n ệ n i ổ b t ậ là cu c ộ đ u ấ tranh đòi nhà cầm quy n ề Pháp thả Phan B i ộ Châu (1925), các cu c ộ truy đi u, ệ đ
ể tang Phan Châu Trinh (1926).
Riêng ở Sài Gòn, đám tang Phan Châu Trinh đã thu hút kho ng 14 v ả n ng ạ ư i ờ tham d . ự 2. Các cu c ộ đấu tranh c a c ủ ông nhân - Nh ng ữ năm đ u ầ sau chi n ế tranh, các cu c ộ đ u ấ tranh c a ủ công nhân tuy còn l ẻ t ẻ và t ự phát nh ng ư đã nói lên ý th c ứ giai c p ấ đang phát tri n ể nhanh chóng làm c ơ s ở cho các tổ ch c
ứ và phong trào chính trị cao h n
ơ về sau. Ngay từ năm 1920, công nhân Sài Gòn – Ch ợ L n ớ đã thành l p ậ công h i ộ (bí m t ậ ) do Tôn Đ c ứ Thắng đ ng đ ứ ầu. M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) - Nh ng ữ năm đ u ầ sau chi n ế tranh, các cu c ộ đ u ấ tranh c a ủ công nhân tuy còn l ẻ t ẻ và t ự phát nh ng ư đã nói lên ý th c ứ giai c p ấ đang phát tri n ể nhanh chóng làm c ơ s ở cho các tổ ch c
ứ và phong trào chính trị cao h n
ơ về sau. Ngay từ năm 1920, công nhân Sài Gòn – Ch ợ L n ớ đã thành l p ậ công h i ộ (bí m t ậ ) do Tôn Đ c ứ Thắng đ ng đ ứ ầu. - Các cu c ộ đ u ấ tranh c a ủ công nhân và th y ủ th P
ủ háp trên các tàu Pháp ghé vào c ng ả H i ả Phòng (1919)
và Sài Gòn (1920) cũng như các cu c ộ đ u ấ tranh c a ủ công nhân và th y ủ th ủ Trung Qu c ố t i ạ các c ng ả l n ớ như Hư ng ơ C ng, ả Áo Môn, Thư ng ợ H i ả (1921) đã góp ph n ầ cổ vũ, đ ng ộ viên công nhân Vi t ệ Nam hăng hái đấu tranh.
- Năm 1922, công nhân và viên ch c ứ các sở công thư ng ơ c a ủ tư nhân ở B c ắ Kì đòi ch ủ t ư b n ả ngư i ờ
Pháp phải cho họ nghỉ ngày chủ nh t ậ có trả lư ng. ơ Cùng năm đó còn có cu c ộ bãi công c a ủ công nhân
các nhà máy dệt, rư u, xa ợ y xát gạo N ở am Đ nh, H ị à N i ộ , Hải Dư ng v ơ .v…
- Tháng 8 – 1925, thợ máy xư ng ở Ba Son t i ạ c ng ả Sài Gòn không ch u ị s a ử ch a ữ chi n ế h m ạ Mi-s -l ơ ê c a ủ Pháp trư c ớ khi chi n ế h m
ạ này chở lính sang tham gia đàn áp phong trào đ u ấ tranh cách m ng ạ c a ủ nhân dân và th y ủ thủ Trung Qu c ố . Cu c ộ bãi công nổ ra v i
ớ yêu sách đòi tăng lư ng ơ 20% và ph i ả để cho nh ng ữ công nhân m t ấ vi c ệ làm đư c ợ trở l i ạ làm vi c ệ . Cu c ộ bãi công Ba Son th ng ắ l i ợ đánh d u ấ bư c ớ ti n m ế i ớ c a
ủ phong trào công nhân Vi t ệ Nam. III. HO T Ạ Đ N Ộ G YÊU NƯ C Ớ C A Ủ NGUY N Ễ ÁI QU C Ố - Sau h n ơ 8 năm bôn ba h u ầ kh p ắ các châu l c ụ trên th ế gi i ớ , Nguy n ễ T t ấ Thành tr ở l i ạ Pháp, gia nh p ậ Đảng Xã h i ộ Pháp, vì đây là t ổ ch c ứ duy nh t ấ ở Pháp theo đu i ổ lí tư ng ở c a ủ Đ i ạ cách m ng ạ Pháp: Tự do, Bình đẳng, Bác ái.
- Ngày 18 – 6 – 1919, thay m t ặ nh ng ữ ngư i ờ Vi t ệ Nam yêu nư c ớ t i ạ Pháp, Nguy n ễ T t ấ Thành v i ớ tên g i ọ m i ớ là Nguy n ễ Ái Qu c ố g i ử đ n ế H i
ộ nghị Véc-xai Bản yêu sách c a
ủ nhân dân An Nam. Bản yêu
sách đòi chính phủ Pháp và các nư c ớ đ ng ồ minh th a ừ nh n ậ các quy n
ề tự do, dân chủ và quy n ề bình đẳng c a ủ nhân dân An Nam.
Bản yêu sách đó đã đư c ợ H i ộ nghị Véc-xai ch p ấ nh n. ậ Sự th t ậ đó cho th y ấ nh ng ữ l i ờ tuyên bố c a ủ
các nhà chính trị đế qu c ố và quy n
ề tự do dân chủ và quy n ề tự quy t ế c a ủ các dân t c ộ mà đi n ể hình là chư ng ơ trình 14 đi m ể c a ủ T ng ổ th ng ố Mĩ Uyn-x n ơ ch l ỉ à trò l a ừ b p ị đ l ể a ừ các dân t c ộ . Vì v y “ ậ mu n ố đư c
ợ giải phóng, các dân t c ộ chỉ có th t
ể rông cậy vào l c ự lư ng ợ c a ủ b n t ả hân mình”. - Gi a ữ năm 1920, Nguy n ễ Ái Qu c ố đ c ọ b n
ả Sơ thảo lần thứ nh t ấ lu n ậ cư ng ơ về v n ấ đề dân t c ộ thu c ộ đ a ị c a
ủ V.I.Lênin đăng trên báo Nhân đạo c a ủ Đ ng X ả ã h i ộ Pháp. Lu n c ậ ư ng c ơ a ủ Lênin đã giúp Nguyễn Ái Qu c ố kh ng ẳ đ nh: ị Mu n ố c u ứ nư c ớ và gi i ả phóng dân t c ộ là ph i ả đi theo con đư ng ờ cách mạng vô sản.
- Ngày 25 – 12 – 1920, Nguy n ễ Ái Qu c ố tham d ự Đ i ạ h i ộ đ i ạ bi u ể toàn qu c ố c a ủ Đ ng ả Xã h i ộ Pháp tại thành phố Tua. Ngư i ờ đã đ ng ứ về phía đa s ố đ i ạ bi u ể bỏ phi u ế tán thành gia nh p ậ Qu c ố t ế C ng ộ M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
ệ đ xe ể m chi ti t ế (có l i ờ gi i ả )
sản và thành lập Đảng C ng s ộ ản Pháp. Nguy n Á ễ i Qu c ố trở thành đ ng vi ả ên c ng s ộ n P ả háp, đ ng ồ th i ờ là m t ộ trong nh ng ng ữ ư i ờ tham gia sáng l p Đ ậ ng C ả ng ộ s n P ả háp. Từ đây, Nguy n ễ Ái Qu c ố càng tích c c ự ho t ạ đ ng ộ và ti p ế t c ụ h c ọ t p, ậ nghiên c u ứ lí lu n ậ về con đư ng c ờ ách mạng thu c ộ đ a
ị để truyền bá vào Vi t ệ Nam. - Năm 1921, cùng v i ớ m t ộ s ố ngư i ờ yêu nư c ớ c a ủ An-giê-ri, Ma-r c ố , Tuy-ni-di... Nguy n ễ Ái Qu c ố l p ậ ra H i ộ liên hi p ệ các dân t c ộ thu c ộ đ a ị ở Pa-ri đ ể đoàn k t ế các l c ự lư ng ợ cách m ng ạ ch ng ố ch ủ nghĩa th c ự dân. Cơ quan ngôn lu n ậ c a ủ H i ộ là báo Ngư i
ờ cùng khổ do Ngư i ờ làm chủ nhi m ệ kiêm chủ bút. Ngư i ờ còn vi t ế nhi u
ề bài cho các báo Nhân đạo (c a ủ Đ ng ả C ng ộ s n ả Pháp), Đ i ờ s ng ố công nhân c a ủ T ng ổ Liên đoàn lao đ ng ộ Pháp)...và đ c ặ bi t ệ là cu n
ố Bản án chế độ th c
ự dân Pháp. Các sách báo nói trên đư c ợ bí m t ậ chuy n ể về Vi t ệ Nam đã góp ph n ầ thúc đ y ẩ phong trào dân t c ộ trong nư c ớ phát tri n ể mạnh m h ẽ n. ơ - Tháng 6 – 1923, Nguy n ễ Ái Qu c ố bí m t ậ r i ờ nư c ớ Pháp sang Liên Xô d ự H i ộ nghị Qu c ố t ế nông dân
(tháng 10 – 1923) và đư c ợ b u và ầ o Ban ch p hà ấ nh H i ộ . Ngư i ờ l ở i ạ Liên Xô, v a ừ nghiên c u, ứ h c ọ t p, ậ
viết bài cho báo Sự thật c a ủ Đ ng ả C ng ộ s n ả Liên Xô, t p
ạ chí Thư tín Qu c ố tế c a ủ Qu c ố tế C ng ộ s n. ả Tại Đại h i ộ Qu c ố tế C ng ộ s n ả l n ầ thứ V (1924), Nguy n ễ Ái Qu c ố trình bày l p ậ trư ng ờ quan đi m ể c a ủ mình về vị trí chi n ế lư c ợ c a ủ cách m ng ạ các nư c ớ thu c ộ đ a ị , về m i ố quan hệ gi a ữ phong trào công nhân ở các nư c ớ đế qu c ố v i
ớ phong trào cách mạng ở các nư c ớ thu c ộ đ a ị . - Ngày 11 - 11 - 1924, Nguy n ễ Ái Qu c ố đ n ế Qu ng ả Châu (Trung Qu c ố ) đ ể tr c ự ti p ế đào t o ạ cán b , ộ xây d ng ự tổ ch c ứ cách m ng, ạ truy n ề bá lí lu n ậ cách m ng ạ gi i ả phóng dân t c ộ vào Vi t ệ Nam. Sự chuyển bi n ế về kinh t , ế xã h i ộ và giai c p ấ ở Vi t ệ Nam dư i ớ ách th ng ố tr ịc a ủ th c ự dân Pháp đã t o ạ sẵn đi u ề ki n
ệ để “Chủ nghĩa xã h i ộ chỉ còn ph i ả làm cái vi c ệ là gieo h t ạ gi ng ố c a ủ công cu c ộ gi i ả phóng n a t ữ hôi”. - Tháng 6 – 1925, Nguy n ễ Ái Qu c ố thành l p ậ H i ộ Vi t ệ Nam cách m ng
ạ thanh niên để trang bị chủ nghĩa Mác - Lênin cho h . ọ CÂU H I Ỏ TR C Ắ NGHI M Ệ Câu 1: Nh ng ữ sự ki n ệ nào trên thế gi i ớ có nh ả hư ng ở l n ớ đ n ế cách m ng ạ Vi t ệ Nam từ sau Chi n ế tranh thế gi i ớ thứ nhất? A. S t ự hành công c a ủ Cách mạng tháng Mư i ờ Nga (tháng 11 – 1917). B. Nguyễn Ái Qu c ố đ a ư yêu sách đ n H ế i
ộ ngh ịVéc-xai (tháng 6 – 1919). C. Nguy n Á ễ i Qu c ố tham d Đ ự i ạ h i ộ Tua c a ủ Đ ng X ả ã h i
ộ Pháp (tháng 12 – 1920). D. Nư c ớ Pháp b kh ị ng ho ủ ảng kinh t . ế
Câu 2: Khi Đệ tam qu c ố tế (Qu c ố tế C ng ộ s n) ả thành l p ậ ở Mát-xc -va ơ
vào tháng 2 – 1919. Lúc đó Nguyễn Ái Qu c ố đang đâ ở u? A. Ở Anh. B. P Ở háp. C. L Ở iên Xô. D. Ở Trung Qu c ố M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85