CHUYÊN ĐỀ 1 ỨNG DỤNG ĐẠO HÀM ĐỂ KHẢO SÁT VÀ VẼ ĐỒ THỊ HÀM SỐ
BÀI 1. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ Mục tiêu Kiến thức
+ Biết, hiểu công thức, quy tắc tính đạo hàm
+ Nắm vững tính đơn điệu của hàm số.
+ Thấy được mối liên hệ về sự biến thiên của hàm số thông qua đạo hàm của nó
+ Biết quy tắc xét dấu đã học ở lớp 10.
+ Nhận biết được mối liên hệ của hàm số khi biết bảng biến thiên của hàm số ,
khi biết bảng biến thiên của hàm số , đồ thị hàm số hoặc đồ thị hàm số . Kĩ năng
+ Biết áp dụng công thức, các quy tắc tính đạo hàm vào các hàm số cơ bản
+ Nhận diện được bảng biến thiên, đồ thị của hàm số đơn điệu trên một khoảng cụ thể.
+ Vẽ được bảng biến thiên, đồ thị các hàm số cơ bản, các hàm chứa trị tuyệt đối.
+ Vận dụng được tính chất của các hàm số trùng phương, hàm số bậc ba, các hàm hữu tỷ vào giải nhanh toán trắc nghiệm.
+ Tìm khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số , ,
khi biết bảng biến thiên hoặc đồ thị của hàm số ( ). I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM Định nghĩa
Ví dụ 1: Cho hàm số có đồ thị như hình
Cho hàm số xác định trên khoảng (đoạn hoặc vẽ dưới đây. nửa khoảng) .
Hàm số gọi là đồng biến (tăng) trên nếu .
Dựa vào đồ thị ta thấy
Hàm số đồng biến trên khoảng .
Hàm số nghịch biến trên khoảng .
Ví dụ 2: Cho hàm số . Ta có bảng xét
Hàm số gọi là nghịch biến (giảm) trên nếu Trang 1
dấu như sau: Ta thấy
Hàm số đồng biến trên các khoảng Định lí thuận
Giả sử hàm số có đạo hàm trên khoảng .
Hàm số nghịch biến trên khoảng Nếu
thì hàm số đồng biến trên khoảng .
Ví dụ 3: Cho hàm số . Nếu
thì hàm số nghịch biến trên Hàm số có khoảng . Nếu
thì hàm số không đổi trên . khoảng .
Chú ý: Định lí thuận dạng “mở rộng”: Định lí đảo
và dấu “=” tại hữu hạn điểm
Giả sử hàm số có đạo hàm trên khoảng .
trên thì hàm số nghịch biến trên .
Nếu hàm số đồng biến trên khoảng thì .
Nếu hàm số nghịch biến trên khoảng thì . Lưu ý: - Hàm số
đồng biến trên thì đồ thị hàm số
là đường đi lên từ trái sang phải, biểu diễn trong
bảng biến thiên là dấu mũi tên hướng lên từ trái sang phải. - Hàm số
nghịch biến trên thì đồ thị hàm
số là đường đi xuống từ trái sang phải, biểu diễn
trong bảng biến thiên là dấu mũi tên hướng xuống từ trái sang phải.
Xét dấu tam thức bậc hai Trang 2
; ; ; .
SƠ ĐỒ HỆ THỐNG HÓA
TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
Cho hàm số xác định trên khoảng (đoạn hoặc nửa khoảng) .
Hàm số nghịch biến
Hàm số đồng biến Định lí thuận Định lí thuận - Nếu
thì hàm số nghịch biến - Nếu thì hàm số đồng biến trên khoảng . trên khoảng . Định lí đảo Định lí đảo
- Nếu hàm số f nghịch biến trên khoảng thì - Nếu hàm số f đồng biến trên khoảng thì . .
Định lí thuận “mở rộng”
Định lí thuận “mở rộng”
và dấu bằng tại hữu hạn điểm
và dấu bằng tại hữu hạn điểm
trên thì hàm số đồng biến trên .
trên thì hàm số nghịch biến trên . Đồ thị Đồ thị
- Đồ thị hàm số là đường đi xuống từ trái sang phải
- Đồ thị hàm số là đường đi lên từ trái sang phải Định nghĩa Định nghĩa
Hàm số được gọi là nghịch biến trên
nếu Hàm số được gọi là đồng biến trên nếu Trang 3
. .
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP
Dạng 1: Xét tính đơn điệu của hàm số không chứa tham số
Bài toán 1. Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số cho bởi công thức Phương pháp giải
Thực hiện các bước như sau: Ví dụ: Hàm số đồng biến
Bước 1. Tìm tập xác định .
Bước 2. Tính đạo hàm .
trên khoảng nào dưới đây? A. . B. .
Bước 3. Tìm các giá trị mà hoặc C. . D. . những giá trị làm cho không xác định.
Hướng dẫn giải
Bước 4. Lập bảng biến thiên hoặc xét dấu trực tiếp đạo hàm. Tập xác định .
Bước 5. Kết luận tính đơn điệu của hàm số Ta có (chọn đáp án). Ta có
Dựa vào bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên khoảng . Chọn D. Ví dụ mẫu
Ví dụ 1. Cho hàm số
. Khẳng định nào dưới đây là khẳng định sai?
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng .
B. Hàm số đồng biến trên .
C. Hàm số đồng biến trên .
D. Hàm số đồng biến trên .
Hướng dẫn giải Tập xác định Ta có Cho . Trang 4
Chuyên đề dạy thêm Toán 12 (có lời giải)
4.5 K
2.2 K lượt tải
400.000 ₫
MUA NGAY ĐỂ XEM TOÀN BỘ TÀI LIỆU
CÁCH MUA:
- B1: Gửi phí vào TK:
0711000255837
- NGUYEN THANH TUYEN - Ngân hàng Vietcombank (QR) - B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official ( nhấn vào đây ) để xác nhận thanh toán và tải tài liệu - giáo án
Liên hệ ngay Hotline hỗ trợ: 084 283 45 85
Chúng tôi đảm bảo đủ số lượng đề đã cam kết hoặc có thể nhiều hơn, tất cả có BẢN WORD, LỜI GIẢI CHI TIẾT và tải về dễ dàng.
Để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút Tải Xuống ở trên!
Bộ tài liệu bao gồm: 4 tài liệu lẻ (mua theo bộ tiết kiệm đến 50%)
- Tailieugiaovien.com.vn giới thiệu bộ chuyên đề ôn luyện môn Toán 12 bao gồm: Chuyên đề giải tích; Chuyên đề hình học cực hay năm 2022 - 2023 nhằm giúp Giáo viên có thêm tài liệu tham khảo chuyên đề luyện thi Toán lớp 12.
- File word có lời giải chi tiết 100%.
- Mua trọn bộ sẽ tiết kiệm hơn tải lẻ 50%.
Đánh giá
4.6 / 5(4471 )5
4
3
2
1
Trọng Bình
Tài liệu hay
Giúp ích cho tôi rất nhiều
Duy Trần
Tài liệu chuẩn
Rất thích tài liệu bên VJ soạn (bám sát chương trình dạy)
TÀI LIỆU BỘ BÁN CHẠY MÔN Toán Học
Xem thêmTÀI LIỆU BỘ BÁN CHẠY Lớp 12
Xem thêmTài liệu bộ mới nhất
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
CHUYÊN ĐỀ 1 ỨNG DỤNG ĐẠO HÀM ĐỂ KHẢO SÁT VÀ VẼ ĐỒ THỊ HÀM SỐ
BÀI 1. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
Mục tiêu
Kiến thức
+ Biết, hiểu công thức, quy tắc tính đạo hàm
+ Nắm vững tính đơn điệu của hàm số.
+ Thấy được mối liên hệ về sự biến thiên của hàm số thông qua đạo hàm của nó
+ Biết quy tắc xét dấu đã học ở lớp 10.
+ Nhận biết được mối liên hệ của hàm số khi biết bảng biến thiên của hàm số ,
khi biết bảng biến thiên của hàm số , đồ thị hàm số hoặc đồ
thị hàm số .
Kĩ năng
+ Biết áp dụng công thức, các quy tắc tính đạo hàm vào các hàm số cơ bản
+ Nhận diện được bảng biến thiên, đồ thị của hàm số đơn điệu trên một khoảng cụ thể.
+ Vẽ được bảng biến thiên, đồ thị các hàm số cơ bản, các hàm chứa trị tuyệt đối.
+ Vận dụng được tính chất của các hàm số trùng phương, hàm số bậc ba, các hàm hữu tỷ vào giải
nhanh toán trắc nghiệm.
+ Tìm khoảng đồng biến, nghịch biến của hàm số , ,
khi biết bảng biến thiên hoặc đồ thị của hàm số ( ).
I. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM
Định nghĩa
Cho hàm số xác định trên khoảng (đoạn hoặc
nửa khoảng) .
Hàm số gọi là đồng biến (tăng) trên nếu
.
Hàm số gọi là nghịch biến (giảm) trên nếu
Ví dụ 1: Cho hàm số có đồ thị như hình
vẽ dưới đây.
Dựa vào đồ thị ta thấy
Hàm số đồng biến trên khoảng .
Hàm số nghịch biến trên khoảng .
Ví dụ 2: Cho hàm số . Ta có bảng xét
Trang 1
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
Định lí thuận
Giả sử hàm số có đạo hàm trên khoảng .
Nếu thì hàm số đồng biến trên
khoảng .
Nếu thì hàm số nghịch biến trên
khoảng .
Nếu thì hàm số không đổi trên
khoảng .
Định lí đảo
Giả sử hàm số có đạo hàm trên khoảng .
Nếu hàm số đồng biến trên khoảng thì
.
Nếu hàm số nghịch biến trên khoảng thì
.
Lưu ý:
- Hàm số đồng biến trên thì đồ thị hàm số
là đường đi lên từ trái sang phải, biểu diễn trong
bảng biến thiên là dấu mũi tên hướng lên từ trái
sang phải.
- Hàm số nghịch biến trên thì đồ thị hàm
số là đường đi xuống từ trái sang phải, biểu diễn
trong bảng biến thiên là dấu mũi tên hướng xuống
từ trái sang phải.
Xét dấu tam thức bậc hai
dấu như sau:
Ta thấy
Hàm số đồng biến trên các khoảng
Hàm số nghịch biến trên khoảng
Ví dụ 3: Cho hàm số .
Hàm số có
.
Chú ý: Định lí thuận dạng “mở rộng”:
và dấu “=” tại hữu hạn điểm
trên thì hàm số nghịch biến trên .
Trang 2
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
;
;
;
.
SƠ ĐỒ HỆ THỐNG HÓA
TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
Cho hàm số xác định trên khoảng (đoạn hoặc nửa khoảng) .
Hàm số nghịch biến
Định lí thuận
- Nếu thì hàm số nghịch biến
trên khoảng .
Định lí đảo
- Nếu hàm số f nghịch biến trên khoảng thì
.
Định lí thuận “mở rộng”
và dấu bằng tại hữu hạn điểm
trên thì hàm số đồng biến trên .
Hàm số đồng biến
Định lí thuận
- Nếu thì hàm số đồng biến
trên khoảng .
Định lí đảo
- Nếu hàm số f đồng biến trên khoảng thì
.
Định lí thuận “mở rộng”
và dấu bằng tại hữu hạn điểm
trên thì hàm số nghịch biến trên .
Đồ thị
- Đồ thị hàm số là đường đi xuống từ trái sang phải
Đồ thị
- Đồ thị hàm số là đường đi lên từ trái sang phải
Định nghĩa
Hàm số được gọi là nghịch biến trên nếu
Định nghĩa
Hàm số được gọi là đồng biến trên nếu
Trang 3
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
. .
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP
Dạng 1: Xét tính đơn điệu của hàm số không chứa tham số
Bài toán 1. Tìm các khoảng đơn điệu của hàm số cho bởi công thức
Phương pháp giải
Thực hiện các bước như sau:
Bước 1. Tìm tập xác định .
Bước 2. Tính đạo hàm .
Bước 3. Tìm các giá trị mà hoặc
những giá trị làm cho không xác định.
Bước 4. Lập bảng biến thiên hoặc xét dấu trực tiếp
đạo hàm.
Bước 5. Kết luận tính đơn điệu của hàm số
(chọn đáp án).
Ví dụ: Hàm số đồng biến
trên khoảng nào dưới đây?
A. . B. .
C. . D. .
Hướng dẫn giải
Tập xác định .
Ta có
Ta có
Dựa vào bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến
trên khoảng .
Chọn D.
Ví dụ mẫu
Ví dụ 1. Cho hàm số . Khẳng định nào dưới đây là khẳng định sai?
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng . B. Hàm số đồng biến trên .
C. Hàm số đồng biến trên . D. Hàm số đồng biến trên .
Hướng dẫn giải
Tập xác định
Ta có
Cho .
Trang 4
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
Từ bảng biến thiên, mệnh đề C sai.
Chọn C.
Ví dụ 2. Các khoảng nghịch biến của hàm số là
A. và . B. và .
C. và . D. và .
Hướng dẫn giải
Tập xác định .
Ta có
Bảng biến thiên của hàm số như sau
Dựa vào bảng biến thiên suy ra hàm số nghịch biến trên và .
Chọn A.
Ví dụ 3. Cho hàm số . Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên .
B. Hàm số nghịch biến trên từng khoảng xác định.
C. Hàm số đồng biến trên .
D. Hàm số đồng biến trên từng khoảng của miền xác định.
Hướng dẫn giải
Tập xác định .
Ta có nên hàm số đồng biến trên từng khoảng của miền xác định.
Chọn D.
Trang 5
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85