Đề thi thử tốt nghiệp Ngữ Văn THPT Đào Duy Từ - Sở GD&ĐT Thanh Hóa năm 2024

SỞ GD & ĐT THANH HÓA
KÌ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024
TRƯỜNG THPT ĐÀO DUY Môn thi: NGỮ VĂN TỪ
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
(Đề thi có ___ trang)
Họ, tên thí sinh: .....................................................................
Số báo danh: ......................................................................... MỤC TIÊU
- Kiểm tra mức độ kiến thức của học sinh cụ thể:
+ Kiến thức tiếng việt, làm văn
+ Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm
+ Kiến thức đời sống.
- Rèn luyện các kỹ năng cơ bản:
+ Kỹ năng đọc hiểu
+ Kỹ năng tạo lập văn bản (đoạn văn nghị luận xã hội, bài văn nghị luận văn học) 1
I. ĐỌC HIỂU Đọc văn bản:
Một con sâu phải trải qua đau đau đớn để tự chui ra khỏi cái kén và trở thành con bướm biết bay.
Một hạt giống nằm sâu trong lòng đất nảy mầm phải tự vươn thẳng lên xuyên qua tần đất dày để trở thành cây cứng cáp.
Con sâu nào được người ta cắt vỏ kén chui ra mãi bò quẩn quanh cái kén mà không bao giờ thành con bướm biết bay.
Hạt giống nằm trên mặt đất dễ dàng nãy mầm nhưng sẽ dễ bị bật gốc khi gặp cơn giống tố.
Con người không thể chọn nơi mình sinh ra nhưng có thể tự chọn cho mình một cách sống; rèn
luyện cho mình khả năng chịu đựng và bản lĩnh ý chí qua thử thách, khó khăn, bất hạnh và cả thất
bại. Thất bại, bất hạnh có thể là điều tuyệt vọng của người này nhưng có thể là may mắn với người
khác - tùy vào cách mà chúng ta đón nhận bằng cách dũng cảm vượt qua hay tự thương thân trách phận mà gục ngã.
(Dẫn theo “Hạt giống tâm hồn” – Tập 1, Phần I)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (NB). Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2 (TH). Theo tác giả, để trở thành “con bướm biết bay” và “trở thành cây cứng cáp”, con sâu và
hạt giống phải trải qua những thử thách gì?
Câu 3 (TH). Theo anh/chị vì sao tác giả lại cho rằng: Con người không thể chọn nơi mình sinh ra
nhưng có thể tự chọn cho mình một cách sống?
Câu 4 (VD). Thông điệp nào trong đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị. Vì sao? II. LÀM VĂN.
Câu 1 (VDC). Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
bàn về cách đối diện với thử thách của bản thân để thành công. Câu 2 (VDC).
Ta đi, ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đẳng cay ngọt bùi...
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng.
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô.
Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa...
(Trích Việt Bắc, Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr.111)
Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu. 3
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Câu 1
Phương pháp: Vận dụng kiến thức đã học về các phương thức biểu đạt. Cách giải:
Phương thức biểu đạt chính là nghị luận. Câu 2
Phương pháp: Đọc, tìm ý. Cách giải:
Theo tác giả, để trở thành “con bướm biết bay” và “trở thành cây cứng cáp” con sâu và hạt giống phải trải qua:
- Hạt giống phải tự vươn thẳng lên xuyên qua tần đất dày để trở thành cây cứng cáp.
- Con sâu nào phải tự phá vỏ kén chui ra để thành con bướm biết bay. Câu 3
Phương pháp: Phân tích, tổng hợp. Cách giải:
Học sinh tự trình bày theo quan điểm cá nhân của bản thân, có lý giải. Gợi ý:
Tác giả cho rằng: “Con người không thể chọn nơi mình sinh ra nhưng có thể tự chọn cho mình một cách sống”:
- Có một vài điều con người không thể lựa chọn ví như nơi mình sinh ra, người sinh ra mình. Thế
nhưng cũng có những điều con người hoàn toàn có thể lựa chọn ví như cách sống.
- Con người không thể chịn nơi mình sinh ra, hoan cảnh gia đình,.. nhưng sống cuộc sống như thế
nào là do sự lựa chọn, cách nhìn nhận, khả năng, sự nỗ lực mỗi người mà tạo nên. Câu 4
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
Học sinh tự trình bày thông điệp cảm thấy ý nghĩa nhất, có lý giải. Gợi ý:
- Thông điệp về việc lựa chọn cách sống.
- Thông điệp về sự cần thiết của việc đương đầu và vượt qua khó khăn để trưởng thành.
- Thông điệp về cách nắm bắt, làm chủ cuộc sống của mình. II. LÀM VĂN Câu 1: Phương pháp:
- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).
- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận xã hội. Cách giải:
Yêu cầu hình thức:
- Viết đúng một đoạn văn nghị luận xã hội theo cấu trúc.
- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên
kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. Yêu cầu nội dung:
* Nêu vấn đề: Cách đối diện với thử thách của bản thân để thành công. * Bàn luận:
- Thử thách: là những khó khăn, bất lợi con người gặp phải trong quá trình sống, trưởng thành.
- Cách đối diện với những thử thách của bản thân để thành công:
+ Chấp nhận sự hiện diện của những thử thách và xem chúng là những điều hiển nhiên, không thể thiếu trong cuộc sống.
+ Thay đổi cách nhìn đối với những thử thách: Thay vì nhìn chúng như những khó khăn không thể
vượt qua hay những điều xui xẻo thì hãy nhìn nhận chúng giống như nhứng bài học từ cuộc sống.
+ Đứng trước mỗi khó khăn, thử thách hãy dùng sự kiên trì, cố gắng của chính bản thân mình để vượt qua.
+ Luôn có niềm tin và cái nhìn tích cực về mọi việc xảy ra, tự tạo động lực cho bản thân vượt qua
những thử thách của cuộc đời.
+ Khi nhớ và tích lũy thêm kinh nghiệm từ cuộc sống lấy vốn sống để vượt qua những thử thách
phía sau của cuộc đời bởi lẽ cuộc đời luôn có những thử thách đợi ta ở phía trước. * Kết đoạn. - Liên hệ bản thân. Câu 2: Phương pháp:
- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).