Đề thi thử tốt nghiệp Ngữ Văn trường THPT Chuyên Hạ Long - Quảng Ninh năm 2024

TRƯỜNG THPT CHUYÊN
KÌ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024
HẠ LONG – QUẢNG NINH Môn thi: NGỮ VĂN
(Đề thi có ___ trang)
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
Họ, tên thí sinh: ..................................................................... Mã đề thi:……
Số báo danh: ......................................................................... MỤC TIÊU
- Kiểm tra mức độ kiến thức của học sinh cụ thể:
+ Kiến thức tiếng việt, làm văn
+ Kiến thức văn học: Tác giả, tác phẩm
+ Kiến thức đời sống.
- Rèn luyện các kỹ năng cơ bản:
+ Kỹ năng đọc hiểu
+ Kỹ năng tạo lập văn bản (đoạn văn nghị luận xã hội, bài văn nghị luận văn học) I. ĐỌC HIỂU Đọc bài thơ:
Mẹ đào hầm từ thuở tóc còn xanh
nay mẹ đã phơ phơ bạc đầu
mẹ vẫn đào hầm dưới tầm đại bác
bao đêm rồi tiếng cuốc vọng năm canh.
Đất nước mình hai mươi năm chiến tranh
tiếng cuốc năm canh nặng tình đất nước
hầm mẹ giăng như luỹ như thành
che chở mỗi bước chân con bước.
Đất quê ta mênh mông
quân thù không xăm hết được


lòng mẹ rộng vô cùng
mẹ giấu cả sư đoàn dưới đất
nơi hầm tối lại là nơi sáng nhất
nơi con nhìn ra sức mạnh Việt Nam.
(Bùi Minh Quốc, NXB Giáo dục, 1185, tr 65)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1 (NB). Theo tác giả, đất nước đã trải qua bao nhiêu năm chiến tranh?
Câu 2 (TH). Trong đoạn trích, người mẹ đảo hầm để giúp gì cho cuộc kháng chiến?
Câu 3 (TH). Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung hai dòng thơ:
nơi hầm tối lại là nơi sáng nhất
nơi con nhìn ra sức mạnh Việt Nam.
Câu 4 (TH). Hãy nhận xét về tình cảm quân dân trong cuộc kháng chiến được khắc họa trong bài thơ. II. LÀM VĂN:
Câu 1 (VDC). Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của tinh thần cống hiến cho sự nghiệp chung của đất nước. Câu 2 (VDC):
Thuyền tôi trôi trên Sông Đà. Cảnh ven song ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Trần đời Lê, quãng
sông này cũng lặng tờ đến thể mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non
đầu mùa. Mà tinh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu
cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn
nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Chao ôi, thấy thèm được giật mình vì một tiếng còi xúp-lê
của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ - Yên Bái - Lai Châu. Con hươu thơ ngộ ngẩng
đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi không chớp mắt lừ lừ trôi trên một mũi đò. Hươu
vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng các tiếng nói riêng của con vật lành: “Hỡi
ông khách Sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng còi sương?". Đàn cả dầm xanh quẫy
vọt lên mặt sông bung trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cả đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biển.
Thuyền tôi trôi trên “Dải Sông Đà bọt nước lênh đênh – Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình" của “một
người tình nhân chưa quen biết" (Tản Đà). Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những
hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe những giọng
nói êm êm của người xuôi, và con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn
những con đò đuôi én thắt mình dây cổ điển trên dòng trên.


(Trích Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam)
Anh/ chị hãy phân tích đoạn văn trên; liên hệ với đoạn trích sau để thấy nét riêng của hai nhà văn
trong việc khắc họa vẻ đẹp trữ tình của hai con sông:
Lúc ấy, tôi nhớ lại con sông Hương của tôi, chợt thấy quý điệu chảy lặng lờ của nó khi ngang qua
thành phố... Đây là điệu slow tình cảm dành riêng cho huế, có thể cảm nhận được bằng thị giác
trăm qua trăm nghìn ánh hoa đăng bồng bềnh vào những đêm hội rằm tháng Bảy từ điện Hòn Chén
trôi về, qua Huế bỗng ngập ngừng như muốn đi muốn ở, chao nhẹ trên mặt nước như những vấn
vương của một nỗi lòng.
(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2022, trang 200) 3


HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT I. ĐỌC HIỂU Câu 1
Phương pháp: Đọc, tìm ý. Cách giải:
Theo tác giả, đất nước đã trải qua hai mươi năm chiến tranh. Câu 2
Phương pháp: Đọc, tìm ý. Cách giải:
Trong đoạn trích, người mẹ đào hầm để giúp bộ đội ẩn náu. Câu 3
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
Học sinh tự trình bày ý hiểu của bản thân, có lý giải. Gợi ý:
- Nơi hầm tối là nghĩa đen chỉ không gian nơi ẩn nấp của các chiến sĩ bộ đội.
- Nhưng chính ở nơi đây, tác giả đã nhìn thấy ánh sáng của tinh thần, sức mạnh Việt Nam. Hầm trú
ẩn được tạo ra từ những người dân quanh năm chân lấm tay bùn Câu 4
Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. Cách giải:
Học sinh đưa ra quan điểm của bản thân. Gợi ý:
- Tình quân dân gắn bó khăng khít.
- Tình quân dân gần gũi như tình cảm gia đình.
Chính điều này đã tạo nên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. II. LÀM VĂN Câu 1: Phương pháp:
- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).