Giáo án Bài 6: Dân số, lao động và việc làm Địa lí 12 Cánh diều

CHƯƠNG 2: ĐỊA LÍ DÂN CƯ
BÀI 6: DÂN SỐ, LAO ĐỘNG VÀ VIỆC LÀM
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Yêu cầu cần đạt
Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được đặc điểm dân số, phân tích các thế mạnh và hạn chế về dân số của nước ta.
- Nêu được chiến lược và giải pháp phát triển dân số, liên hệ được một số vấn đề dân số ở địa phương.
- Trình bày được đặc điểm nguồn lao động; phân tích được tình hình sử dụng lao động
theo ngành, theo thành phần kinh tế, theo thành thị và nông thôn ở nước ta.
- Phân tích được vấn đề việc làm và nêu được các hướng giải quyết việc làm ở nước ta.
- Phân tích được các biều đồ, bảng số liệu về lao động và việc làm.
- Vẽ được biểu đồ về dân số, nhận xét và giải thích được đặc điểm dân số thông qua
số liệu thống kê và bản đồ dân cư Việt Nam. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm;
Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV.
Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy
logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng:
- Năng lực tìm hiểu địa lí: Khai thác và sử dụng Hình 6.1 – 6.3, mục Em có biết để
nhận thức về đặc điểm dân số, phân tích các thế mạnh và hạn chế về dân số của nước
ta; chiến lược và giải pháp phát triển dân số, liên hệ được một số vấn đề dân số ở địa 1
phương; đặc điểm nguồn lao động; phân tích được tình hình sử dụng lao động theo
ngành, theo thành phần kinh tế, theo thành thị và nông thôn ở nước ta; vấn đề việc làm
và nêu được các hướng giải quyết việc làm ở nước ta.
- Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: Trình bày được đặc điểm dân số, phân tích các
thế mạnh và hạn chế về dân số của nước ta; Nêu được chiến lược và giải pháp phát
triển dân số, liên hệ được một số vấn đề dân số ở địa phương; Trình bày được đặc
điểm nguồn lao động; phân tích được tình hình sử dụng lao động theo ngành, theo
thành phần kinh tế, theo thành thị và nông thôn ở nước ta; Phân tích được vấn đề việc
làm và nêu được các hướng giải quyết việc làm ở nước ta.
- Năng lực vận dụng kiến thức và kĩ năng: Thu thập tài liệu và viết được đoạn văn
ngắn về lao động hoặc các loại việc làm ở địa phương em. 3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: Tích cực đánh giá cá nhân, đánh giá đồng đẳng, khách quan, đóng góp
vào quá trình học tập, kiểm tra, đánh giá.
- Chăm chỉ: Luôn cố gắng vươn lên đạt kết quả tốt trong học tập; Có ý thức vận dụng
kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, từ sách báo và các nguồn tin cậy khác vào
trong học tập và đời sống hằng ngày.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGK, SGV, SBT Địa lí 12 – Cánh diều.
- Bản đồ phân bố dân cư và đô thị Việt Nam.
- Hình ảnh, video về thị trường lao động, việc làm ở Việt Nam.
- Giấy A3, câu hỏi định hướng.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Địa lí 12 – Cánh diều.
- Atlat Địa lí Việt Nam.
- Thiết bị điện tử có kết nối internet. 2
- Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Dân số, lao
động và việc làm.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo sự hứng khởi cho HS và hình thành những từ khóa có liên quan đến bài học. b. Nội dung:
- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Tiếp sức”, có những từ khóa có liên quan đến bài học. c. Sản phẩm:
- Từ khóa có liên quan đến bài học.
- Tên các ngành nghề trong xã hội hiện nay.
d. Tổ chức thực hiện:
Nhiệm vụ 1: Chơi trò chơi “Hiểu ý đồng đội”
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Tiếp sức”
- GV chia HS cả lớp thành 2 nhóm và
phổ biến luật chơi cho HS: Các nhóm
liệt kê các đặc điểm về dân số và nguồn
lao động ở nước ta mà em biết.
- GV yêu cầu từng HS của mỗi nhóm
luân phiên lên bảng viết đặc điểm dân số
nước ta. Sau thời gian 3 phút, nhóm nào
liệt kê được nhiều đặc điểm và chính xác
nhất sẽ giành chiến thắng.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
HS tích cực tham gia trò chơi, suy nghĩ đoán từ khóa. 3
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
GV mời các HS dưới lớp trả lời, suy đoán từ khóa.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV tổng kết điểm số, yêu cầu HS kết nối các từ khóa.
- GV tuyên bố đội thắng cuộc.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Muốn đất nước giàu mạnh, dân số và lao động đóng vai
trò vô cùng quan trọng. Vậy, dân số Việt Nam có những đặc điểm gì nổi bật? Cơ hội
việc làm hiện nay ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm
nay – Bài 6: Dân số, lao động và việc làm.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu về dân số
Hoạt động 1.1. Tìm hiểu đặc điểm dân số
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:
- Trình bày được đặc điểm dân số, phân tích các thế mạnh và hạn chế về dân số.
- Sử dụng được Bản đồ phân bố dân cư và đô thị Việt Nam và số liệu thống kê để
nhận xét, giải thích về đặc điểm dân số Việt Nam.
b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, khai thác Hình 6.1, Bảng 6.1 – 6.3,
thông tin mục I.1, 2, 3 SGK tr.29 – 33 và hoàn thành Báo cáo dân số 1, 2, 3, 4 - Trình
bày đặc điểm dân số, phân tích các thế mạnh và hạn chế về dân số; nhận xét, giải
thích về đặc điểm dân số Việt Nam.
c. Sản phẩm: Báo cáo dân số 1, 2, 3, 4 của các nhóm về đặc điểm dân số Việt Nam.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập I. Dân số
- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm.
1. Đặc điểm dân số
- GV giao nhiệm vụ cho các nhóm tìm hiểu trước ở nhà: Khai Báo cáo dân số 1, 2, 3, 4
thác Hình 6.1, Bảng 6.1 – 6.3, thông tin mục I.1, 2, 3 SGK của các nhóm về đặc tr.29 – 33. điểm dân số Việt Nam 4